پارک ملی تنگ صیاد

مشخصات و شرایط جغرافیایی پارک ملی و منطقه حفاظت شده تنگ صیاد:

پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew): پارک ملی و منطقه حفاظت شده تنگ صیاد در سال ۱۳۴۹ از طرف شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید و شکار به عنوان منطقه شکار و تیر اندازی ممنوع اعلام گردید. در سال ۱۳۵۲ با تصویب شورای عالی محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام گردید.

سرانجام در تاریخ ۱۳۷۴/۷/۶ طی مصوبه شماره ۱۴۵ شورای عالی محیط زیست ۴,۳۷۲ هکتار از قسمت میانی این منطقه به پارک ملی ارتقا یافت.

مساحت منطقه حفاظت شده تنگ صیاد ۲۲,۸۹۶ هکتار و پارک ملی تنگ صیاد ۴,۳۷۲ هکتار می باشد.

منطقه تنگ صیاد ناحیه ای کوهستانی و مرتفع می باشد. از نظر تقسیمات کشوری این محدوده در قسمت هایی از بخش شرقی شهرستان شهرکرد و بخش غربی شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است و فاصله آن تا مرکز استان ۱۵ کیلومتر می باشد.

اقلیم:

بر اساس دو اقلیم نمای آمبرژه و دومارتن این منطقه در قلمرو اقلیمی خشک و نیمه خشک و بر اساس تقسیم بندی انجام گرفته توسط دانشگاه اصفهان دارای آب و هوای نیمه مرطوب و معتدل با زمستان های سرد می باشد. میانگین دراز مدت بارندگی سالانه در منطقه ۴۲۴ میلی متر (حداکثر ۶۲۵ و حداقل ۱۷۰ میلی متر) و میانگین سالانه دما در بخش های مختلف منطقه مورد مطالعه از ۸/۶ تا ۱۰/۶ درجه سانتی گراد برآورد شده است. حداکثر، میانگین و حداقل روزهای یخ بندان ۱۵۱، ۱۲۲ و ۱۰۵ روز بوده است که حداکثر آن در دی ماه با ۲۸/۵ روز می باشد. میانگین رطوبت نسبی در منطقه ۴۵ درصد است که بین ۱۱ درصد در خرداد تا ۹۴ درصد در دی ماه تغییر می کند.

منابع آب:

مورفولوژی و زمین شناسی خاص منطقه تنگ صیاد موجب ایجاد آبراهه های متعدد نسبتا بزرگ و کوچک (درحدود هفتاد آبراهه) شده است که وسعت آنها کمتر از یک کیلومتر مربع تا بیش از ۶۰ کیلومتر مربع و طول آنها کمتر از یک کیلومتر تا بیش از ۱۳ کیلومتر تغییر می کند. این آبراهه ها کاملا فاقد جریان پایدار و دائم بوده، فصلی و بعضا سیلابی هستند. متوسط جریان های سطحی آبراهه ها در کل منطقه بین ۲۴/۵ تا ۲۱/۵ میلیون متر مکعب در سال تخمین زده شده است. ۴۲ دهنه چشمه نیز در این منطقه وجود دارد که ۳۸ دهنه آن دارای آبدهی دائمی و ۴ دهنه نیز فصلی هستند از جمله این چشمه ها می توان به چشمه های آبشرشر، ریزاب، سنگ سفید و بیدخل اشاره نمود.

راههای دسترسی:

جاده آسفالته بروجن – شهرکرد، جاده آسفالته فرخشهر، جاده قدیم دهنو، جاده های حاشیه منطقه و جاده جیپ رو احمد آباد، جاده جیپ رو بستان شیر و جاده جیپ رو تنگ صیاد، جاده های داخلی منطقه می باشند.

جاذبه های گردشگری:

تنوع گونه های گیاهی منطقه، وجود چشم اندازها و مناظر متنوع و بدیع که حاصل وجود اکوسیستم کوهستان می باشد، تفریحات فیزیکی پر تحرک مانند کوه نوردی، صخره نوردی، همچنین چشمه های دائمی، تماشای حیات وحش، دسترسی آسان به جاده آسفالته، نزدیکی به مرکز استان چهارمحال و بختیاری و استان اصفهان از قابلیت های این منطقه از نظر گردشگری می باشند.

پارک ملی و منطقه حفاظت شده تنگ صیاد توسط پاسگاه های محیط بانی ثابت فرخشهر، ایرانچه، بستان شیر، آب شرشر، بیدخل و کورچی تحت حفاظت قرار دارد.

وضعیت اجتماعی:

منطقه تنگ صیاد عاری از وجود مناطق مسکونی در داخل خود می باشد اما در حاشیه و پیرامون آن شهرها و روستاهائی وجود دارد که از آن جمله: شهر فرخشهر در شمال منطقه، روستای ایرانچه در غرب و روستای دهنو در جنوب از مراکز مسکونی هستند که در حاشیه منطقه قرار دارند و روستای دستگرد، سورک و شهرسفید دشت نیز از دیگر مراکز مسکونی هستند که تنگ صیاد از وجود آنان تحت تاثیر قرار میگیرد.

ویژگی های منطقه:

تنگ صیاد تنها ۱٫۶ درصد از مساحت استان چهارمحال و بختیاری را به خود اختصاص داده است ولی به دلایل متعدد و منحصر به فرد بودن منطقه، یکی از بهترین مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست میباشد و به یکی از قطب های اصلی و مهم استان چهارمحال و بختیاری در برنامه ریزی ها و مسائل کلان اقتصادی، گردشگری و اجتماعی بدل شده است. نزدیکی به دو قطب مهم اقتصادی همچون فولاد مبارکه وذوب آهن اصفهان از دیگر ویژگی های این منطقه به شمار میرود.

تنگ صیاد با قرار گرفتن در میان دو شهرستان مهم استان چهارمحال و بختیاری یعنی شهرکرد و بروجن و حاشیه جاده شهرکرد – اصفهان – بروجن از موقعیت دسترسی راحت، سریع و کم هزینه برخوردار است.

متاسفانه به دلیل همین ویژگی ها مورد هجوم و تهدید انواع و اقسام عوامل توسعه ناپایدار از جمله، توسعه روستائی، شهری، صنعتی، کشاورزی، معدنی، شکار غیر مجاز، تفریح و تفرج، تقاضای آب، شن و ماسه و سنگ و غیره قرار دارد.

پوشش گیاهی:

۲۰ تیپ گیاهی و ۲۵۲ گونه گیاهی متعلق به ۵۲ تیره که حدود ۳۰ گونه انحصاری ایران می باشد در این منطقه شناسایی گردیده که نشان دهنده اهمیت این ذخیره گاه ژنتیکی است. شاخص ترین گونه های گیاهی منطقه تنگ صیاد شامل گون، کرک و جاز می باشد.

گونه های شاخص جانوری:

تاکنون در پارک ملی و منطقه حفاظت شده تنگ صیاد ۲۴ گونه پستاندار از ۱۹ جنس متعلق به ۱۴ خانواده، ۷۰ گونه پرنده از ۵۴ جنس متعلق به ۳۵ خانواده، ۲۶ گونه خزنده و ۴ گونه دو زیست شناسایی شده است.

بین پستانداران منطقه ۴ گونه در طبقه بندی IUCN از گونه های در معرض انقراض آسیب پذیر وجود دارد.

پستانداران: کل و بز، قوچ و میش، پلنگ، روباه، گربه وحشی

پرندگان: پرندگان حمایت شده موجود در منطقه حدود ۱۷ % گونه های پرندگان منطقه را شامل می شوند. از انواع پرندگان تنگ صیاد می توان به کبک دری، عقاب طلایی و کبک اشاره نمود.

خزندگان: لاک پشت برکه ای خزری،  آگامای الیویه، مار پلنگی

دوزیستان: قورباغه معمولی و وزغ معمولی

تعارضات و تهدیدها:

چرای دام، توسعه شهر و روستا، دسترسی آسان جهت تعرض و یا تخلف در منطقه، شکار غیرمجاز و زنده گیری حیوانات، تقاضای برداشت شن و ماسه و سنگ، برداشت گیاهان علوفه ای و غیره نمونه هائی از تاثیرات جوامع انسانی پیرامون این منطقه است.

بیش از ۶۰ مورد عوامل مختلف موجود که در پیرامون منطقه مستقر می باشند که شامل مزارع، روستا، شهر، دامداری، مرغداری، شهرک و ناحیه صنعتی، کوره آجر پزی، خوراک دام، کارواش، تیرچه بلوک، شن شوئی، سد، گلخانه، تاسیسات ادارات و دستگاه های مختلف می باشند. بنابراین به حق می توان گفت تنگ صیاد جزیره ای است که در میان امواج توسعه قرار گرفته است.

یکی از پتانسیل ها و ارزش های تنگ صیاد استفاده از مراتع آن در فصل چرا در قسمت حفاظت شده آن است که با برآورد حدود دوازده هزار واحد دامی چرای صد روزه را در قالب ۶۰ بهره بردار هر ساله به انجام می رسانند. متاسفانه حضور این تعداد دامدار درمنطقه هرچند در جهت تولید پروتئین و ایجاد اشتغال نقش اساسی ایفا میکند لیکن با حضور شبانه روزی در منطقه علاوه بر ایجاد مانع در جهت ایجاد امنیت، باعث بروز مشکلاتی چون انتقال بیماریهای مشترک بین دام های اهلی و وحشی، مخفی شدن تخلف و زنده گیری حیات وحش در کنار دامداری، ایجاد مزاحمت برای وحوش از طریق سگ های گله، برهم زدن آرامش وحوش با رفت و آمدهای پی درپی و غیره می شوند.

وجود مستثنیات در داخل مناطق چهارگانه با کاربری کشاورزی منع قانونی ندارد. بر همین اساس نزدیک چهل مورد مستثنیات مردمی با مساحتی بالغ بر ششصد هکتار وجود دارد که تقریبا در کلیه قسمت های منطقه دارای پراکندگی هستند. این تعداد مستثنیات که معمولا به صورت مشاع بوده و بهره بردارانی بیش از تعداد مزارع دارند مشکلاتی را همواره با خود دارند که تبدیل شدن به محل اختفای متخلف، تعرض به منابع ملی، زنده گیری و تله گذاری و غیره از آن جمله اند. به همین منظور با تلاش های به عمل آمده تعدادی این مزراع که در نقاط میانی و حساس منطقه قرار داشتند با همکاری مالکین خریداری و آزاد گردید تا هم در جهت بهبود وضعیت حیات وحش منطقه و هم در جهت تعیین منطقه امن گامی اساسی برداشته شده باشد.

وجود خطوط انتقال حامل انرژی، عبور خط کابل نوری مخابرات، خطوط انتقال گاز و خطوط انتقال برق فشار قوی و نزدیکی منطقه به مرکز استان و تقاضای فراوان استفاده تفریحی از منطقه از دیگر عوامل تهدید کننده این منطقه بشمار می رود.

رخدادهای منطقه:

- از مهمترین معضلات تنگ صیاد خشکسالی و به دنبال آن کمبود منابع آبی و غذایی است که در مواردی منجر به خروج حیات وحش از منطقه و مشاهده آنها در روستاهای اطرف منطقه می شود (خروج کل و بزها و مشاهده آنها در باغ های فرخشهر در سال ۱۳۹۰)

- دستگیری شکارچی یک راس کل وحشی (آذر۱۳۹۰ و خرداد ۱۳۹۱)

- در دیماه ۱۳۹۱ شکارچی یک راس میش آبستن در جریان درگیری با محیط بانان پارک ملی تنگ صیاد زخمی شد (لینک مرتبط)

- مرگ شکارچی غیر مجاز در جریان درگیری مسلحانه با محیط بانان تنگ صیاد در تاریخ ۱۳۹۲/۱/۲۲ (لینک مرتبط)

تصاویر پارک ملی و منطقه حفاظت شده تنگ صیاد:

+303
-2
  

17 دیدگاه

  1. امیر می‌گوید:

    با سلام خدمت مدیریت محترم پایگاه خبری دیدبان محیط زیست و حیات وحش, شما در این متنی که منتشر کرده اید هیچ نامی از روستای دستگرد امام زاده و موقعیت آن در تنگ صیاد نبرده اید-مشکلی نیست! در صورتی که این روستا نزدیک ترین موقیعت را نسبت به تنگ صیاد دارا است و فقط گفته اید فرخشهر فرخشهر فرخشهر اگر شما به وب سایت ویکی پدیا مراجعه کنید با این که هر چند وقت یک بار دوستان فرخشهری آن را ویرایش می کنند اما در آن قید شده که نزدیک ترین روستا به منطقه حفاظت شده تنگ صیاد دستگرد امامزاده می باشد.
    پس تجدید نظر فرمایید و مطالب را کمی ویرایش کنید.
    آدرس ویکی پدیا:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%86%DA%AF_%D8%B5%DB%8C%D8%A7%D8%AF
    آدرس فیلم مستند دستگرد امامزاده که توسط صدا و سیما تهیه و پخش شد و در آن قید کرد که تنگ صیاد در دستگرد امام زاده:
    http://wdl.persiangig.com/pages/download/?dl=http://mihanfilm.persiangig.com/dastgerd/001.3gp
    آدرس وب سایت تنگ صیاد دستگرد امام زاده:
    http://www.tangesayad.ir
    همچنین همان طور که معلوم است می گویید “تنگ صیاد” پس تنگ در کجا قرار دارد که شما می گویید؟ این تنگ در دستگرد امامزاده واقع شده است. که همه ی اهالی این روستا آن را می شناسند و چسبیده به زمین های کشاورزی این روستا می باشد. اما وسعت کل آن ۲۷ هزار هکتار می باشد که شاید کمتر از ۵درصد آن هم در در فرخشهر واقع نشده باشد و نیست! چون کوه های فرخشهر معروف به زردی ها می باشد نه تنگ صیاد.
    در قسمتی از مطلب منتشر شده شما گفته اید که (خروج کل و بزها و مشاهده آنها در باغ های فرخشهر در سال ۱۳۹۰) پس اگر این چنین است الان باغ چاه فرهاد که چسبیده به تنگ صیاد است را چه می گویید که هر ساله هردرختی که سبز می شود توسط بز و… تنگ صیاد خرده می شود و یا باغ دم تنگ-باغ درماران-باغ رنگرزی و… که هرساله درخت و بار و… آن ها آزادانه توسط این احشام خورده می شوند.
    با تشکر فراوان

    داغ Thumb up 20 Thumb down 33

    • پوریا می‌گوید:

      با سلام خدمت دوست عزیز و با تعصب دستگردی
      اگر در اخبار و مطبوعات منطقه حفاظت شده و پارک ملی تنگ صیاد به فرخشهر نسبت داده می شود طبق اسناد و مدارک می باشد که در اداره ثبت املاک به ثبت رسیده و نشان میدهدکه بیش از هفتاد درصد این محدوده جز املاک فرخ شهر می باشد و بقیه منطقه بین دستگرد، سورک، دهنو و سفید دشت تقسیم میشود که محدوده به ثبت رسیده با توجه به پروانه های چرا دام و اراضی کشاورزی موجود در منطقه می باشد دوم اینکه اراضی کشاورزی موجود فرخ شهر شامل مزرعه های بادی، قنات نو ، دهک بالا، دهک میانی، دهک پایین، یحی اباد،نساکوه دهک، چفت،ولی اباد،نصرت اباد،تاراباد،چاه گرگ, کماهستان،کوه سفید، زردیا، پیرکوه،مرغک،بستان شیر،اب شرشر، بید خلد،سارقایه و… مباشند که در حاشیه و میان این منطقه قرار دارند که چند مزرعه دستگرد در مقابل این مزارع نا چیز می باشند سوم اینکه فرخشهر دارای چهار پاسگاه محیط بانی اب شرشر، بید خلد ، بستان شیر و پاسگاه فرخشهر می باشد و سورک و دهنو هرکدام با یک پاسگاه محیط بانی از منطقه حفاظت می کنند در حالی که دستگرد هیچ پاسگاه محط بانی ندارد و مدیریت منطقه با پاسگاه فرخشهر است و در ضمن موزه حیات وحش نیز در پاسگاه فرخ شهر قرار دارد و از طرفی اخرین خانه شهر فرخشهر با اولین تابلو منطقه حفاظت شده کمتر از دویست متر فاصله دارد

      پر طرفدار Thumb up 49 Thumb down 12

      • محمد می‌گوید:

        آقا پوریا چرا از گردنه زردیا تا تنگه صیاد مال سفیددشت هست.
        ازقدیم آبرو برای مالکیت اصل بوده. پیرکوه و مرغک و بستان شیر و شارشار و بیدخلد و سارقایه مال سفیددشته.
        شما اگه راست میگی معنی سارقایه را به فارسی بگو،این کلمه در اصل ترکیه.

        داغ Thumb up 6 Thumb down 11

    • Ali می‌گوید:

      باید متذکر بشم که اهالی روستای دستگرد امامزاده خیلی بیشتر از اهالی مناطق دیگر که فقط ادعای حراست و حفظ تنگ صیاد رادارند به حفظ و حراست تنگ صیاد دستگرد امامزاده پرداخته اند و بسیاری از حافظان محیط زیست منطقه تنگ صیاد دستگردی هستند که از روی عشق فداکارانه از این منطقه حفاظت میکنند
      پس هر چه زودتر مطالب این سایت ویرایش و تصحیح شود

      موافقم / مخالفم Thumb up 2 Thumb down 3

  2. سیاوش می‌گوید:

    با سلام اقای
    پوریا فکر میکنم اطلاعاتت درست نیست تنگ صیاد همه اش باشه برای شما چه سود داره. شما کاری به پاسگاه ها نداشته باش در صورتی که همونم اشتباه میگی ایرانچه پاسگاه داره نه دهنو و سورک و شما دقت کن فرخشهر دست رسی بهتر به تنگ صیاد داره یا دستگرد

    داغ Thumb up 12 Thumb down 25

  3. حسین می‌گوید:

    با سلام خدمت اقای سیاوش
    بله اقای پوریا پاسگاه ایرانچه را اشتباه نوشتن ولی بهتره موارد بی پایه و اساس گفته شده از اقای امیر را بخونید تا متوجه گفته های پوریا بشوید. فرخ شهر املاک زیادی داره و بنا نیست که بقیه ادعای مالکیت داشته باشن. ما فرخ شهری ها رو منطقه تنگ صیاد توجه خاصی داریم و تمام تلاشمون رو داریم می کنیم تا حفظش کنیم بهتره به جای گفته هایی که پایه و اساس ندارن و عقلانی نیستن بحث رو تمام کنیم و مشکلات منطقه رو حل کنیم

    پر طرفدار Thumb up 32 Thumb down 10

  4. مجید می‌گوید:

    باسلام اصلا دعوا نکنید تنگ صیاد مهم اینه که مال استان م چهارمحال بو ختیاریه.اصلا تنک صیاد مال سامونه

    داغ Thumb up 10 Thumb down 16

  5. محیط بان می‌گوید:

    با سلام خدمت دیده بان عزیز تا انجایی اطلاع دارم این عکس ها از پارک ملی کلاه قاضی بوده و باتوجه به این که عکاس این دو پارک یک نفر بوده لطفا اصلاح شود تا دوستان عکسهای خوده تنگ صیاد را ببینند که کاملا از نظر پوشش گیاهی این دو منطقه باهم فرق میکند

    پر طرفدار Thumb up 18 Thumb down 3

  6. رضا می‌گوید:

    تنگ صیاد مال قفرخه ها…!

    پر طرفدار Thumb up 30 Thumb down 11

  7. سبحان می‌گوید:

    اون عقاب سیاه تو عکس ها چه گونه ایه.!؟

    داغ Thumb up 3 Thumb down 7

  8. مسعود افضل می‌گوید:

    سلام . سایت زیبایی دارید . وبلاگ من هم در مورد حیات وحش منطقه حفاظت شده تنگ صیاد است . می تونید ازش دیدن کنید و ازتماشای عکس هایش که تماما کار خودم است لذت ببرید. موفق باشید .

    پر طرفدار Thumb up 11 Thumb down 4

  9. ali reza razavi می‌گوید:

    سلام
    من بروجنی هستم. لطفا حضار با مطالعه دقیق بفهمند تنگ صیاد متعلق به بروجن ست نه شهرکرد.
    شهرکرد کجا وتنگ صیادکجا؟ ۶۵کیلومتر دورتر از تنگ صیادست.

    داغ Thumb up 4 Thumb down 25

  10. احمد شمس می‌گوید:

    تنگ صیاد از جاذبه های گردشگری روستای دستگرد امام زاده می باشد. لطفا تصحیح شود. ممنون…

    داغ Thumb up 4 Thumb down 20

  11. سید حبیب طاهریان قهفرخی می‌گوید:

    منطقه تنگ صیاد و دیگر زیست گاه ها متعلق به حیوانات بی دفاع و مظلوم هستند
    که متاسفانه ما آدم ها مثل آفت به جان آنها افتاده ایم و ادعای مالکیت حریم آنها را میکنیم
    یکم انصاف هم و خوبه
    مگر نه اینکه یه مالک باید به ملک خود برسد و از او حراست کند کدام یکی از شماها که ادعا میکنید تنگ صیاد از شماست قدمی برای حفظ و حراست منطقه برداشته اید.
    یکم بیشتر فکر کنیم و به خود بیاییم که حیوانات هم سهمی از این دنیا دارند.

    پر طرفدار Thumb up 18 Thumb down 1

  12. ماهزاده می‌گوید:

    با سلام و خسته نباشید
    آدرس دقیق از تهران برای رسیدن ب این منطقه رو می خواستم.
    با تشکر

    موافقم / مخالفم Thumb up 2 Thumb down 0

  13. Ali می‌گوید:

    مـنطقه حـفاظت شده تنگ صیاد، با وسعت ۲۷ هزار هکتار در روستای دستگرد امامزاده واقع شده است
    ورودی به پارک ملی تنگ صیاد تنها از طریق روستای دستگرد امامزاده و ایرانچه به جاده جیپ رو پارک ملی
    می باشد.
    و در این موضوع شکی نیست که منطقه حفاظت شده تنگ صیاد
    از جاذبه های گردشگری دستگر امامزاده میباشد
    هرچه زود تر اقدام به ویرایش و اصلاح شود
    درود بر دستگردی های عزیز
    و به امید فهم بیشتر و آگاهی بیشتر عموم درباره تنگ صیاد دستگرد امامزاده…..

    داغ Thumb up 3 Thumb down 6

پاسخ دادن به سیاوش لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

شما می‌توانید از این دستورات HTML استفاده کنید: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>