پارک ملی بمو

مشخصات و شرایط جغرافیایی:

پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew): محدوده‌ فعلی پارک ملی بمو در سال‌ ۱۳۴۱ تحت‌ عنوان‌ منطقه‌ شکار ممنوع‌ با وسعتی حدود یکصد هزار هکتار توسط کانون‌ شکار ایجاد گردید. در سال‌ ۱۳۴۶ پس‌ از تشکیل‌ سازمان‌ شکاربانی و نظارت‌ بر صید، منطقه‌ شکار ممنوع‌ به‌ منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ و سپس‌ به‌ پارک وحش‌ بمو تغییر نام‌ داد و بالاخره‌ طی مصوبه شماره ۳۳ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۴۹/۱۲/۲۳ به عنوان پارک ملی بمو به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست.

پارک ملی بمو با مساحت ۴۸,۲۱۱ هکتار در شمال استان فارس و در شمال شرقی شهر شیراز به وسیله جاده شیراز – اصفهان به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می گردد.

این منطقه دارای آب و هوایی نیمه خشک با بارندگی ۳۵۰ میلی متر سالیانه می باشد و فاصله آن تا شهر شیراز حدود ۳۰ کیلومتر است.

در داخل محدوده پارک ملی بمو روستا یا مرکز مسکونی وجود ندارد ولی در حاشیه پارک ۳۰ روستا و شهرهایی مانند شیراز و زرقان قرار گرفته اند.

عمده فعایت های اقتصادی روستائیان و بومیان منطقه، دامداری و کشاورزی از نوع باغداری با کشت درختان انگور می باشد.

گونه های شاخص جانوری:

در پارک ملی بمو تاکنون تعداد ۳۲ گونه پستاندار، ۹۱ گونه پرنده، ۱۹ گونه خزنده و ۳ گونه دوزیست شناسایی شده است.

گونه های شاخص جانوری پارک ملی بمو عبارتند از: پلنگ، گرگ، گراز، کفتار، کاراکال، گربه وحشی، روباه معمولی، تشی، سمور سنگی، قوچ و میش وحشی، کل و بز وحشی و آهو

در جریان سرشماری صورت گرفته در دیماه سال ۱۳۹۵ تعداد ۷۵۰ عدد قوچ و میش وحشی، ۱۰۳۷ عدد کل و بز و ۹۲ عدد آهو به روش مشاهده مستقیم توسط اکیپ ها شمارش گردید. (لینک)

بمو یکی از بهترین زیستگاه های پلنگ ایرانی محسوب می شود و تصاویر زیادی از پلنگ در این منطقه ثبت شده است.

پوشش گیاهی:

گونه های گیاهی شناسایی شده در پارک ملی بمو به ۳۵۰ گونه می رسد که در ۵۸ تیره گیاهی جای می گیرند. اهمیت وجودی حدود ۵۱ گونه از گیاهان انحصاری در پارک ملی بمو نشان از غنی بودن ذخائر توارثی آن دارد و از نظر حفظ ذخائر ژنتیکی جایگاه ویژه ای را اشغال می کند.

تعداد گونه های درختی و درختچه ای در پارک زیاد نیست ولی تراکم و پوشش ایجاد شده توسط چند گونه درختی بادام و بنه نشانگر جنگلی بودن ارتفاعات پارک است. به علاوه وجود تعداد کم گونه های مرغوب مرتعی که ارزش خوشخوراکی خوبی از نظر دامپروری داشته باشند نشان از تخریب و چرای بیرویه در طی سالهای گذشته دارد. شمای عمومی پارک به جز مناطق صخره ای شامل پوشش گیاهان درختی و درختچه ای بشرح زیر است:

Ebenus   stellata ,Astragalus   susianus,   Astragalus   Fasciculifolius,   Convolvulus   leiocalycinus ,   Convolvulus   acanthocladus ,   Ephedra   Pachyclada ,

از مهمترین عناصر گیاهی غالب پارک ملی بمو میتوان به گیاهان زیر اشاره کرد:

Astragalus  susianus
Astragalus  gossypinus
Astragalus  rhodosemius
Astragalus  curviflorus
Astragalus  cephalanthus
Astragalus  fasciculifolius
Artemisia   aucheri
Achillea   eriophora
Helichrysum  leucocephalum
Scariola  orientalis
Cousinia  cylindracea
Acantholimon  schirazianum
Acantholimon   asphodelinum
Acantholimon   scorpius
Acantholimon   flexuosum
A canthophyllum  microcephalum
Gypsophila   virgata
Convolvulus   dorycnium

مجموعه عناصر گیاهی متشکله تیپ های گیاهی پارک ملی بمو از ۳۰۰ گونه تجاوز نمی کند که در عین حال غلبه واقعی با گیاهانی چون گون ها، جوخار، بومادران شیرازی، گاوچاقکن، گل بی مرگ گنویی و درمنه کوهی می باشد که در اشکوب فوقانی نیز گاهی با درختان و درختچه هایی چون بادام و بنه همراه می باشند.

غالب گونه های تیره Compositae به جز درمنه ها که در فصل پاییز مورد چرا قرار می گیرند فاقد ارزش خوشخوراکی هستند و یا گیاهان تیره Labiatae به دلیل معطر و اغلب بدبو بودن کمتر مورد توجه دام و حیات وحش قرار می گیرند. گرچه گونه های گندمیان در منطقه به نسبت خوب و زیاد است ولی اغلب یکساله بوده و فاقد ارزش خوشخوراکی می باشند.

تعارضات و تهدیدات منطقه :

۱) مجمع جهانی اهل بیت: با وسعت حدود ۱۵۰۰ هکتار اراضی پلاک ۱۱۰۳ شمال شرقی شهر صدرا به قصد ایجاد باغ شهر تصرف شده است. این اراضی توسط مجمع جهانی اهل بیت با همکاری سازمان همیاری های شهرداری شیراز تصرف و به باغشهر تبدیل شده است. لازم به توضیح است این اراضی برابر اسناد مالکیت صادره، اوقافی و طرح دعوی در مراجع قضایی می باشد.

۲) شهرک صدرا: بر اساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست در سال ۱۳۷۸ به میزان ۷۰۰ هکتار از اراضی پارک ملی بمو به وزارت مسکن و شهرسازی واگذار تا شهر جدید صدرا در آن احداث گردد. ولی متاسفانه علاوه بر اراضی مصوب میزان ۳۰۰ هکتار نیز مورد تعرض قرار گرفت. لازم به توضیح است این اراضی تعارضی نیز در شورای عالی مسکن و شهرسازی به تصویب رسیده است.

۳) خط راه آهن تهران – شیراز: در حدود ۱۷۰۰ متر با پارک ملی بمو تداخل دارد. این در حالی است که گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی این پروژه مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست قرار نگرفته است.

۴) پادگان احمد بن موسی: وسعتی حدود ۱۵۰ هکتار از این پادگان در داخل پارک واقع گردیده است. علاوه بر این جدیدا نیز اقدام به تصرف و تخریب بخش بیشتری از پارک ملی را نموده است.

۵) شرکت پارس دانه و ریز دانه: درسال ۱۳۶۹ احداث شده اند. در پلاک ۳۳۱ فرعی از ۱۱۸ اصلی بخش ۳ شیراز به نام پارس دانه و پلاک ۳۳۲ فرعی از ۱۱۸ فرعی بخش ۳ شیراز به نام ریز دانه که در محدوده مزرعه چاه سرخ قرار دارند. وسعتی به اندازه ۸ هکتار از اراضی پارک را تصرف کردند.

۶) کارخانه صدرشیمی: وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و همچنین پادگان قدس به میزان ۳۰۰ هکتار جهت تأسیسات نظامی و ۱۹۶۰ هکتار حریم حفاظتی که کارخانه در همین حریم واقع شده است. این کارخانه درسال ۱۳۶۳ در کنار جاده شیراز – تهران تأسیس و سموم کشاورزی را تولید می کند.

۷) موقوفه حاج زالی: با مساحتی حدود ۲۰۰ هکتار تحت پلاک ۱۱۰۳ بخش ۳ شیراز می باشد و از سال ۱۳۴۶ تحت مدیریت حفاظت محیط زیست است. از ارتفاعات ملوسجان بخش غربی پارک ملی شروع و درامتداد جلگه باجگاه و در امتداد جاده مرتبط به چشمه صادقی و چشمه فیل در محدوده دره راه و چشمه صادقی خاتمه می یابد. لازم به توضیح است اخیرا موقوفه مذکور ادعای ۱۶۵۰ هکتار از اراضی پارک ملی بمو را دارد که موضوع در مراجع قضایی تحت پگیری است و آخرین نتیجه حقوقی، صدور قرار کارشناسی است که پس از بازدید کارشناسان رسمی دادگستری، موضوع در دست اقدام قرار خواهد گرفت.

۸) تصرف و دریافت سند ۷۲ هکتار از اراضی (دشت ملوسجان) توسط اشخاص حقیقی.

۹) تصرف ۴۱ هکتار از اراضی (دشت ملوسجان) توسط نیروی انتظامی.

۱۰) تصرف ۳۲٫۵ هکتار از اراضی (دشت ملوسجان) توسط شرکت رزگل.

۱۱) تصرف ۸۰ هکتار از اراضی (روستای چاه سرخ) توسط اشخاص حقیقی و اعلام مستثنیات بودن بخشی از این اراضی از سوی اداره منابع طبیعی.

۱۲) وجود پالایشگاه نفتی شیراز در مجاورت پارک

رخدادهای منطقه:

- بره آهوی زنده گیری شده توسط متخلفان، در آبان ۱۳۹۱ با کمک محیط بانان به دامان مادرش بازگشت (لینک مرتبط)

- شدت گرفتن فعالیت ها برای عبور خط لوله نفت سروستان از قلب پارک ملی بمو به پالایشگاه شیراز (لینک مرتبط)

- کشتار کل جوان، بز وحشی آبستن و دو بره در تاریخ ۱۳۹۱/۱۲/۷ (لینک مرتبط)

- با رضایت اولیای دم مقتول، محیط بان علی جامشی از اعدام نجات یافت (لینک مرتبط)

- مشاهده همزمان ۴ پلنگ ایرانی در فروردین ۱۳۹۳ (لینک مرتبط)

- یک توله خرس قهوه ای پس از زنده گیری  از شهرستان های مجاور و انتقال پاسگاه پارک ملی بمو مفقود شد (لینک مرتبط)

- محیط بان پارک ملی بمو در جریان درگیری با شکارچیان متخلف هدف گلوله قرار گرفت (لینک مرتبط)

- از یک پلنگ در بهمن ماه ۱۳۹۳ تصویربرداری شد (لینک مرتبط)

- اسفندماه سال ۱۳۹۳ ماده پلنگ جوانی که بر اثر برخورد با خودرو در محور شیراز – خرامه آسیب دیده و به منظور تکمیل مراحل تشخیص و درمان بوسیله هواپیما به دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران منتقل شده بود، متاسفانه حین انجام مراحل درمانی از بین رفت. (لینک مرتبط)

- از یک پلنگ در مردادماه ۱۳۹۴ تصویربرداری شد. (لینک مرتبط)

- از یک پلنگ در شهریورماه ۱۳۹۴ تصویربرداری شد. (لینک مرتبط)

- رفع تصرف ۳/۳ هکتار از اراضی پارک ملی بمو و محکومیت متصرف به یکسال حبس  در بهمن ماه ۱۳۹۴ (لینک مرتبط)

- عامل شکار یک کفتار و یک خوک وحشی از طریق عکس یادگاری شناسایی و به دادگاه معرفی شد. (لینک مرتبط)

- اردیبهشت ۱۳۹۵ از پلنگ تصویر برداری شد. (لینک مرتبط)

- چهارم تیر ۱۳۹۵ منوچهر شجاعیان محیط بان مجروح پارک ملی بمو در جریان درگیری با شکارچیان متخلف شهید شد. (لینک مرتبط)

- تیرماه ۱۳۹۵ از پلنگ تصویر برداری شد. (لینک مرتبط)

- مرداد ۱۳۹۵ هشت هکتار از اراضی پارک ملی بمو رفع تصرف و متصرف به جبران کلیه خسارات وارده محکوم شد. (لینک مرتبط)

- با تایید رای در دادگاه تجدیدنظر استان فارس دو شکارچی شرور پارک ملی بمو جهت تحمل ۱۵ سال حبس روانه زندان شدند. (لینک مرتبط)

- در شهریورماه ۱۳۹۶ برای نخستین بار  حضور کاراکال در پارک ملی بمو اثبات شد. (لینک مرتبط)

تصاویر پارک ملی بمو:

—————————————————————————————————————————————————————————–

آخرین اخبار محیط زیست و حیات وحش کشور را بصورت لحظه ای و در کوتاه ترین زمان از طریق کانال تگرام دیده بان دریافت کنید.


+133
-2
  

5 دیدگاه

  1. على می‌گوید:

    من از جاى جاى ایى کوه خاطره ها دارم یه زمانى دو الى سه روز در هفته رو مى رفتیم تو این کوه ولى آخرش پلنگ رو ندیدم الان هم که خارج از کشور زندگى مى کنم بعد از پدر و مادرم دلم واسه این کوه بمو خیلى تنگ شده

    پر طرفدار Thumb up 59 Thumb down 1

  2. amir می‌گوید:

    اگه ماموران محیط زیست مامور هستند و تفنگ دارند پس چرا حمایت نمیشن اون کسی که تفنگ بر میداره به جون مخلوقلت خدا میفته ایا نباید همون رفتار باهاش بشه ؟
    شیر ایرانی و ببر مازندران رو از دست دادیم نوبت پلنگ و یوز شده.
    گفته شده بعضی از ماموران تو زندان هستن اخه این چه قانونیه

    پر طرفدار Thumb up 44 Thumb down 4

  3. مهدی : حامی حیات وحش می‌گوید:

    شیرین ترین خاطره ای که ازحیات وحش دارم و هیچ وقت فراموش نمیکنم مربوط میشه به همین منطقه بمو:
    یادش بخیر سال ۱۳۵۵ بود اون موقع من دانش آموز بودم با ماشین برادرم داشتیم از شیراز به سمت مرودشت میرفتیم حدود ۲ کیلومتر از پلیس راه شیراز اصفهان که رد شدیم متوجه شدیم که پلیس جاده را بسته وقتی پیاده شدیم که ببینیم چه اتفاقی افتاده؟
    بایک گله چند صدتایی آهو روبرو شدیم که از ناحیه غربی پارک به سمت شرق درحال عبور از جاده بودند، باور کنید حدود ۴۵ دقیقه ایستادیم تا جمعیت آهوان که شاید ۲ الی ۳ هزارتایی بودند با نظارت پلیس راه بسلامت از جاده گذشتند.
    یادش بخیر باتمام وجودم لذت بردم. الان هر زمان که از آن نقطه میگذرم بیاد آن زمان چند دقیقه ای اگر فرصت باشد بیاد آن خاطره زیبا میایستم و به آنجا خیره میشوم که شاید یکبار دیگر ان منظره تکرارشود. اما افسوس و صد افسوس…..

    پر طرفدار Thumb up 60 Thumb down 6

  4. آرش می‌گوید:

    *این منطقه با این پالایشگاه به نابودی کشیده شده
    من که مهرماه همین امسال( ۹۳) رفتم به دلیل بوی نا مطلوب که به دلیل پالایشگاه کل دودج و حاشیه بمو را فرا گرفته بود نتوانستم بیشتر از ۲۰ دقیقه توقف کنم
    واقعا حیف هست
    زور وزارت نفت خیلی بیشتر از محیط زیست است که واقعا زورگوست
    حتی لوله نفت از بکر ترین مناطق این پارک هم گذشته
    اما در کل پارک ملی درست است که حفاظت بیشتری دارد ولی رای مردم واقعا امکان تفریح وجود ندارد
    ما در منطقه حفاظت شده سرخ و خاییز با وجود گله های ۲۰۰-۳۰۰ راسی کل وبز براحتی بدون هیچ فنسی می توانیم به منطقه نزدیک شویم و تماشا کنیم
    درصورتی که فنس ها هم درز های کاملا بازی برای عبور دارنپ اما به شخصیتم بر می خورد که بخواهم عبور کنم ولی برای شکارچیان خیلی راحت است

    پر طرفدار Thumb up 24 Thumb down 2

  5. فرید می‌گوید:

    درود و خدا قوت
    میخواستم بپرسم اجازه استفاده از مطالب این مقاله رو با ذکر منبع دارم؟ لطفا پاسختون رو ایمیل کنین
    سپاس
    از اعضای موسسه حامیان حیات وحش پارس، شیراز

    موافقم / مخالفم Thumb up 1 Thumb down 0

پاسخ دادن به على لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

شما می‌توانید از این دستورات HTML استفاده کنید: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>