مشخصات و شرایط جغرافیایی:

پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: پناهگاه حیات وحش دربند راور با وسعت ۱۳۵۷۶۷۱ هکتار طی مصوبه شماره ۳۲۲ مورخ ۱۳۸۹/۹/۲۲ به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست.

پناهگاه حیات وحش دربند راور در شمال و شرق شهر راور واقع گردیده که از شمال به ارتفاعات کلاغ پر و کوه طبس، از غرب به ارتفاعات ملخ خورده و مارکش، از جنوب به ارتفاعات تیغه سیاه و غفار و از شرق به تپه های سنگ انداز و کویر لوت منتهی می شود.

پست ترین نقطه منطقه، کویر لوت با ارتفاع ۴۵۰ متر از سطح دریا و بلندترین نقطه، ارتفاعات لکرکوه با ارتفاع ۲۹۷۶ متر از سطح دریا می باشد.

نوع اقلیم آب و هوایی پناهگاه حیات وحش دربند راور گرم و نیمه خشک می باشد.

ارتفاعات ساردوئیه، هزار دین، گیوران، گلواشتر و آسیا مکان و زیستگاه امنی برای حیات وحش منطقه محسوب می شوند. از چشم اندازهای منحصر به فرد منطقه می توان ارتفاعات مارکش، لکرکوه، کویر لوت و رودخانه شور را نام برد.

وضیعت اجتماعی:

در داخل این منطقه تنها دو پارچه آبادی به نام های آبادی مکی و آبادی آبدرگان با حدود ۵ خانوار زندگی میکنند. وابستگی عمده این دو آبادی به منطقه تنها به منظور کشاورزی، دامپروی و پرورش شتر می باشد. شغل و امرار معاش اکثر جوامع محلی داخل و خارج منطقه،عمدتا کشاورزی و دامپروری است.

منابع آبی:

در چند ساله اخیر به علت خشکسالی، به منظور تامین آب مورد نیاز وحوش، تعدادی آب انبار، آبشخور و تلمبه بادی در منطقه نصب و بطور مرتب آبرسانی انجام می شود. منابع آبی منطقه بشرح زیر می باشد:

چشمه لیسآب دربند، چشمه طیهو، چشمه معدن، چشمه انجیر دره، چشمه دهنه باغ پهلوان، چشمه چاه کوران، چشمه شورآب، چشمه خرمه، چشمه آب کندر، چشمه موکی (لکرکوه)، چشمه ازبکی، آب انبار و آبشخور دهنه انجیرو، آب انبار و آبشخور کوه میان، آب انبار و آبشخور کوه پسندو، آب انبار و آبشخور کوه مارکش، آب انبار و آبشخور باغ پهلوان، آب انبار و آبشخور باغ پهلوان، آب انبار و آبشخور قله میخ، آب انبار و آبشخور دشت دربند، آب انبار و آبشخور انجیر دره، چاه محمد یوسف، رودخانه سبزآب، رودخانه میان رود، رودخانه گلوشور

شهرستان راور به عنوان شمالی ترین شهرستان استان کرمان به علت قرار گرفتن در فلات مرکزی ایران و همجواری با کویر مرکزی ایران دارای تنوع زیستی بسیار بالایی است به طوری که اکثر گونه های گیاهی و جانوری استان کرمان در شهرستان راور زندگی میکنند. اداره حفاظت محیط زیست شهرستان راور در سال ۱۳۸۱ تاسیس و وظیفه محافظت از مواهب طبیعی شهرستان را به عهده گرفت.

گونه های شاخص جانوری:

گونه های جانوری شناسایی و شمارش شده در پناهگاه حیات وحش دربند راور عبارتند از: کل و بز (۵۰۰ راس)، قوچ ومیش (۴۵۰ راس)، جبیر (۳۰۰ راس)، پلنگ ایرانی (۲۱  قلاده)، یوزپلنگ (حدود ۱۰ الی ۱۵ قلاده)، کاراکال (۱۴ قلاده)، گربه پالاس (۳ قلاده)، روباه معمولی (۱۸۶ قلاده)، شغال (۴۱۵ قلاده)، کفتار، گرگ (۵۷ قلاده)، خرگوش (۲۱۰ سر)، تشی (۳۷ عدد) و پرندگانی نظیر کبک (۱۸۹۰  قطعه)، تیهو (۸۷۵ قطعه)، کبوتر چاهی (۱۵۶۴ قطعه)، باقرقره (۱۲۴ قطعه)، عقاب صحرائی(۵۸ بهله)، عقاب دو برادر (۲۷ بهله) و زاغ کویری (۱۰۳ قطعه)

به گفته کارشناسان در حدود ده الی پانزده قلاده یوز آسیایی در پناهگاه حیات وحش دربند راور وجود دارد. همچنین تعداد بسیار زیادی گور ایرانی نیز در گذشته ای نچندان دور در منطقه زندگی میکرده که در حال حاضر منقرض گردیده است.

پوشش گیاهی:

پوشش گیاهی منطقه از نوع بوته ای (گیاهان یکساله)، درختچه و درختی میباشد و بطور متوسط پوشش جنگلی و گیاهی منطقه بین ۵ تا ۲۵ درصد تخمین زده می شود.

گونه های گیاهی پناگاه حیات وحش دربند راور عبارتند از: بادام کوهی (نام محلی: الوک)، افدرا (نام محلی: هوم)، پسته وحشی (نام محلی: بنه)، کهکم، تنگس، تربیت، درمنه (نام محلی: جاز)، قیچ، گون، اسکنبیل، گز، ارس، تاغ، آلاله، بومادران، کلپوره، زیره سیاه، آویشن

تعارضات و تهدیدهای منطقه:

یکی از عوامل مهم تهدیدکننده پناهگاه حیات وحش دربند راور خشکسالی های چند ساله اخیر بوده و از عوامل دیگر حضور سلاح های غیرمجاز و حضور تعدادی از شکارچیان سودجو در منطقه می باشد.

رخدادهای منطقه:

- در این منطقه در سال ۱۳۸۷، یک یوزپلنگ به دلیل تصادف با خودروهای عبوری ازبین رفت و دو یوز دیگر نیز به دلیل مسمومیت کشته شدند.

- در سال ۱۳۸۸ پس از ۳۰ سال دو قلاده یوزپلنگ در این منطقه مشاهده شد.

- در زمستان سال ۱۳۸۹ از یک قلاده یوزپلنگ پس از شکار جبیر عکسبرداری شد.

- برای نخستین بار از یک شغال زال در پناهگاه حیات وحش دربند راور تصویر برداری شد. (لینک مرتبط)

- در فروردین ماه ۱۳۹۳ در دو نقطه از راور کرمان از پلنگ ایرانی تصویربرداری شد. (لینک مرتبط)

تصاویر پناهگاه حیات وحش دربند راور:

کاروانسرای دربند راور در داخل زیستگاه یوز

ردپای تازه یوزپلنگ در راور

دوربین تله ای کار گذاشته شده در یکی از گدارهای اصلی یوزپلنگ در منطقه وسیع راور

تصویر گرفته شده از یوزپلنگ پس از شکار یک جبیر در زمستان ۱۳۸۹ در راور توسط محیط بانان اداره حفاظت محیط زیست راور

یوزپلنگ کشته شده در سال ۱۳۸۷

یوزپلنگ های کشته شده در سال ۱۳۸۷

کشته شدن یوزپلنگ نر در تصادف کنار جاده در پناهگاه وحش دربند راور

شغال زال

پلنگ ایرانی / فروردین ۱۳۹۳

پلنگ ایرانی / فروردین ۱۳۹۳