منطقه حفاظت شده قیصری

نقشه ماهواره ای:

 

مشخصات و شرایط جغرافیایی:

پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: منطقه قیصری در تاریخ ۱۳۸۰/۵/۱۵ بمدت ۵ سال به بعنوان منطقه شکار ممنوع اعلام گردید و سپس طی مصوبه شماره ۲۸۷ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۸۶/۱۱/۱۲ با مساحت ۹,۸۲۹ هکتار بعنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.

منطقه حفاظت شده قیصری در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. حدود ۸۰ درصد منطقه در شهرستان کوهرنگ و حدود ۲۰ درصد آن در شهرستان اردل واقع شده است.

اقلیم و توپوگرافی:

منطقه حفاظت شده قیصری از نظر توپوگرافی کاملا کوهستانی است به نحوی که حداکثر ارتفاع منطقه در قله تومن (احمد لیوه) به ۳,۵۵۳ متر و حـداقـل آن در مـحل پل دشتک ۱,۸۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا را دارا می باشد.

منطقه حفاظت شده قیصری در ناحیه اقلیمی کوهرنگ واقع شده است که این اقلیم دارای تابستان های معتدل و خشک و زمستان های بسیار سرد می باشد. میانگین یخبندان در طول سال در این منطقه ۱۱۸ روز می باشد. میانگین دمای سالانه اقلیم کوهرنگ ۹/۵ درجه سانتیگراد با دامنه تغیرات ۲۸/۴ درجه سانتیگراد می باشد. میانگین بارش سالانه در کوهرنگ ۱,۲۲۲ میلی لیتر است.

منابع آبی:

منابع آب منطقه علاوه بر نزولات آسمانی شامل چشمه های متعدد دائمی، رودخانه شهریاری و آب کوهرنگ است که از وسط منطقه با طول تقریبی ۱۵ کیلومتر عبور می کند و منطقه را به دو نیم تقسیم می کند. لازم به ذکر است پس از احداث سد تونل سوم، دبی آب کوهرنگ کم می گردد که به دلیل انتقال آب از طریق تونل سوم کوهرنگ به زاینده رود می باشد.

راههای دسترسی:

از نظر راه های دسترسی رسیدن به قلب منطقه تنها از طریق پیاده روی امکان پذیر است و راههای موجود در پیرامون منطقه قرار دارند. راه های دسترسی به منطقه از دو سمت شهریاری و دشتک میسر که جاده دشتک آسفالته می باشد و فاصله آن تا مرکز استان یکصد کیلومتر و فاصله جاده شهریاری تا مرکز استان ۱۲۰ کیلومتر می باشد. ضمن اینکه از پل دشتک تا محل تقاطع مرز منطقه با جاده روستای گل سرخ، جاده ماشین رو و آسفالته میباشد و جاده روستای گل سرخ تا گردنه گل سرخ، خاکی است. علاوه بر آن از محل شهریاری تا پرچفت با جاده خاکی و جیپ رو و از روستای دشتک با جاده آسفالته سرپیر تا روستای سرپیر نیز قابل دسترسی می باشد.

جاذبه های اکوتوریستی:

منطقه حفاظت شده قیصری از لحاظ گردشگری بهترین شرایط برای تفریحات فیزیکی پرتحرک خصوصا کوهنوردی، صخره نوردی و ماهی گیری را دارد. ضمن اینکه آثاری از چشم اندازهای فرهنگی انسان ساز و هماهنگ در ضلع های جنوب شرقی و شمالی منطقه نیز به چشم می خورد.

وضعیت اقتصادی و اجتماعی:

منطقه مسکونی قیصری علاوه بر عشایر منطقه شامل تعداد ۱۳ روستا می باشد که شش روستا بر روی مرز و بقیه با فاصله از محدوده منطقه واقع شده اند ولی بر روی منطقه تاثیرگذار می باشندکه عبارتند از:

باغ الگی (جمعیت:۷۸)، دره بید (جمعیت:۷۶)، دزک علیا (جمعیت:۳۳۹)، دزک سفلی (جمعیت:۲۰۲)، دزک وسطی (جمعیت:۱۸)، سیاوش آباد چندار (جمعیت:۱۵۰)، سیاوش آباد گردو (جمعیت:۸۸)، سیف آباد (جمعیت:۱۲۹)، گل سرخ (جمعیت:۵۵)، افسر آباد (جمعیت:۳۹۴)، دشتک (جمعیت:۳۵۵۱)، سرپیر (جمعیت:۲۶۳)، سیاوش آباد علیخان (جمعیت:۲۹) (منبع: سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۷۵)

در روستاهای اشاره شده مجموعا ۵,۳۷۲ نفر در ۹۴۵ خانواده زندگی می کنند که با توجه به قدیمی بودن منبع آماری (سال ۱۳۷۵) قطعا این جمعیت تا به امروز افزایش یافته است.

منطقه به دلیل وجود عشایر در استفاده از مراتع ییلاقی آن از دیر باز مورد ادعای مردم محلی و عشایر نشین بوده و هست که تحت عنوان سامانه های عرفی از آن بیشترین بهره را خواهند برد، به همین دلیل علاوه بر تعدادی مستثنیات موجود، مالکیت اراضی ملی نیز مورد ادعای مردم می باشند.

وضعیت حفاظتی:

در حال حاضر مدیریت منطقه توسط اداره حفاظت محیط زیست شهرستان فارسان و با وجود یک باب پاسگاه محیط بانی ثابت مورد حفاظت قرار می گیرد.

پوشش گیاهی:

منطقه حفاظت شده قیصری از نظر پوشش گیاهی دارای گونه های درختی و درختچه ای قابل توجهی است که بعضا حالت نیمه جنگلی به خود گرفته است در نوع خود کم نظیر می باشد. همچنین در این منطقه وجود حداقل ۸ گونه گیاهی در طبقات حفاظتی اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) محرز گردیده است.

این منطقه به دلیل وجود ارتفاعات بلند (۳,۵۵۳ متر) و دره های نیمه عمیق (۱,۸۰۰ متر) دارای تنوع گیاهی بالایی می باشد.

گونه های گیاهی مهم منطقه حفاظت شده قیصری عبارتند از: گون، کنگر، گل حسرت، گل ماهور

گونه های درختی و درختچه ای عبارتند از: شیر خشت، ارژن، گز، نسترن، کیکم، آلبالوی وحشی، ریا، تمشک، ارس، بنه، زالزالک، دافنه

گونه های شاخص جانوری:

منطقه حفاظت شده قیصری محل گدار کبک به طرف مناطق گرمسیری و بالعکس زیستگاه زمستانه کل و بزاست. قرار گرفتن منطقه در موقعیتی که می تواند وحوش سرگردان پیرامون را به طرف خود جلب و نگه دارد، یکی از شاخص ترین و مهمترین فاکتورهای انتخاب این منطقه بعنوان شکار ممنوع و پس از چند سال ارتقا به منطقه حفاظت شده بوده است.

حیات وحش منطقه مستقیما تحت تاثیر اقلیم و توپوگرافی منطقه جزو مناطق کوهستانی با زمستان های سرد می باشد که در حدود ۶ – ۵ ماه سال دارای پوشش برف در ارتفاعات است. در این منطقه وجود ۴ گونه جانوری در معرض خطر انقراض گزارش گردیده است.

حیات وحش شاخص منطقه عبارتند از:

پستانداران: پلنگ، کل وبز، گرگ، خرس قهوه ای، شغال، روباه معمولی و تشی

پرندگان: عقاب طلایی، سارگپه، کبک معمولی و کبک دری

آبزیان: قزل آلای رنگین کمان و سیاه ماهی

خزندگان و دوزیستان: افعی، مار آبی و آگامای سفید

تعارضات و تهدیدها:

از فعالیتهای مؤثر انسانی در این منطقه می توان به وجود عشایر و فشارناشی از چرای ۳,۵۰۰ راس دام و تعداد ۳۸ دامدار، شخم و شیار، بوته کنی و خارکنی با هدف تأمین سوخت و انرژی، شکار غیر مجاز و طرح های عمرانی از جمله: سد در حال احداث شهریاری در ضلع شمال منطقه اشاره کرد.

ادعای مالکیت حاشیه نشینان و تقاضای اجرای طرح طوبی از دیگر عوامل مخرب در منطقه می باشد.

رخدادهای منطقه:

- دستگیری چهار نفر شکارچی یک راس بز وحشی در سال ۱۳۸۹

- دستگیری شکارچی یک راس کل وحشی در آذرماه ۱۳۹۰

- دستگیری شکارچیان غیرمجاز یک راس کل وحشی در مردادماه ۱۳۹۲

تصاویر منطقه حفاظت شده قیصری:


 

+17
-1
  

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

شما می‌توانید از این دستورات HTML استفاده کنید: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>