مشخصات و شرایط جغرافیایی:

دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: منطقه پرزوئیه طی مصوبه شماره ۳۵۴ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۸۹/۹/۲۲ با مساحت ۱۲۳۱۰۱ هکتار بعنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.

منطقه حفاظت شده پرزوئیه درشمال شهرستان بستک، حد فاصل استان هرمزگان و استان فارس قرار دارد. بخش جنوبی منطقه در حوزه سیاسی شهرستان بستک از توابع استان هرمزگان و بخش شمالی در حوزه سیاسی شهرستان لار از توابع استان فارس می باشد.

نام پرزوئیه (Parzoyeh) برگرفته شده از نام کوه پردی می باشد که در بین مردم منطقه به کوه پرزوئیه معروف است. بیش از ۷۵ درصد مساحت منطقه را اراضی کوهستانی، صخره های مارنی، بریدگی های پی در پی، پرتگاه ها و دره های عمیق و دامنه های شیبدار تشکیل می دهند. در داخل منطقه، بعضا در حد فاصل ارتفاعات تپه ماهور هایی با شیب ملایمتر وجود دارند. در بخش جنوبی و بخش هایی از شمال منطقه، دشت های مشجر و تنکی وجود دارد و غالب روستاهای منطقه در این عرصه ها اسکان یافته اند.

دامنه تغییرات ارتفاعی منطقه بین ۳۷۵ و ۲۲۲۵ متر از سطح دریا در نوسان است. این کمربند های ارتفاعی باعث بوجود آمدن میکروکلیماها و زیستگاههای متفاوتی در منطقه شده اند.

سیمای کلی منطقه حفاظت شده پرزوئیه را اراضی پر عارضه و کوهستانی تشکیل می دهند. دشت های شمالی و جنوبی حوزه و فواصل بین ارتفاعات را نیز تپه ماهورهای کم شیب فراگرفته است. کوه پردی با ۲۲۱۶ متر ارتفاع، بلندترین قله این منطقه است. این منطقه از نظر ساختار زمین شناسی در واحد زاگرس چین خورده واقع شده و در حقیقت دنباله چین و شکن های منظم رشته کوه زاگرس جنوبی بوده و از تعدادی رشته کوه با قلل نه چندان مرتفع تشکیل شده است.

این کوه ها عبارتند از: کوه بادینی (Badini) در شمال شرقی، کوه نمک با ارتفاع ۲۰۱۱ متر در شمال، کوه سیاه با بیشترین ارتفاع (۲۲۲۵ متر) در شرق،  کوه گتـه و کوه گچ در جنوب و حنوب شرقی، کوه بر و کوه سیاه در مرکز منطقه و کوه پردی در ضلع غربی منطقه.

از مهمترین دشت های منطقه میتوان به دشت دهنگ و دشت فتوئیه نام برد. با توجه به گسترش زیاد تشکیلات هرمز که به صورت گنبد های نمکی رخ نموده اند. قسمت اعظمی از خاک و آب منطقه شور بوده و خاکهای سدیمی و سولون چاک پهنه وسیعی از آنرا پوشانده است. از این رو روستاهای گوشه و کنار از طریق آب انبارهای سنتی به جمع آوری آب باران پرداخته و به مصرف شرب می رسانند.

اقلیــم حاکم بر منطقه حفاظت شده پرزوئیه گرم و خشک بوده و بیشتر ایام سال دارای هوای گرم و خشک می باشد. میانگین سالانه درجه حرارت منطقه ۲۷ درجه سانتیگراد است. موسم بارندگی عمدتا زمستان و خصوصا ماه های دی و بهمن می باشد. به هنگام بارش، آبراهه های دامنه شمالی ارتفاعات مرکزی منطقه، رودخانه بنگره و آبراهه های دامنه ارتفاعات مرکزی منطقه، رودخانه شور را تغذیه می کنند.

جاذبه های اکوتوریستی: وجود تنوع زیستی گیاهی و جانوری به همراه ارزش های زیباشناسی و همچنین تعدیل هوا در ارتفاعات باعث ایجاد شرایط مطلوب برای صنعت گردشگری و بهره گیری بهینه از استعداد و ارزش های منطقه شده است که با برنامه ریزی همه جانبه و همسو با خواسته های گردشگری می توان از قابلیت های منطقه استفاده نمود.

وضعیت اجتماعی منطقه: دو شهر لار و بستک بزرگترین کانون های زیستی اطراف منطقه می باشند. شهر لار دارای ۱۲۸۹۱ خانوار با جمعیتی برابر با ۵۱۹۶۱ نفر می باشد و شهر بستک نیز  ۱۷۶۵ خانوار و ۸۳۷۶ نفر جمعیت دارد. در حاشیه منطقه پرزوئیه روستاهای متعددی وجود دارد که می توان به هرمودمیرخو (هرمود مهر خونی)، پیرحاج عبدالرباب، گشان، چاه سورمه، گابری، بدخ، بیسه، انوه، فاریاب سنگویه، برکه پوزه، هرمود و کرمستج اشاره نمود.

تجهیزات و امکانات حفاطتی در منطقه موجود نمی باشد و این منطقه توسط اداراه محیط زیست بستک تحت حفاظت قرار دارد.

پوشش گیاهی:

جامعه گیاهی منطقه حفاظت شده پرزوئیه از طیف متفاوتی از گونه های گرمسیری و سردسیری در بخشهای دشتی و کوهپایه ای میان بند و ارتفاعات برخوردارمی باشد. از این رو منطقه واجد تنوع گیاهی بسیار بالایی است. این تنوع قبل از هر چیز مدیون تغییرات ارتفاعی و به تبع شرایط اقلیمی است. به همین دلیل مجموعه ای از درختان، درختچه ها و گیاهان گرمسیری با خاستگاه خلیج عمانی و گونه های گرمسیری ایران _ تورانی را در یکجا در خود جمع کرده است. در ارتفاعات کوه بر و کوه سیاه پوشش گیاهی به صورت جنگل و بیشه زار با تراکم مناسبی وجود دارد.

در گستره دشتها تا دامنه های کم ارتفاع عناصر خلیج عمانی با تشکیل جامعه چیره کنار، کهور و آکاسیا تورتیلیس بخوبی خود را نشان داده اند. استبرق، گز، گیشدر و فرفیون از دیگر گیاهان همراه این تیپ می باشند.

دومین تیپ گیـاهی منطقه را تیپ میان بند تشکیل می دهد که به گونه های غالب قیچ، ناترک، آویشن، انجیر و گون اختصاص دارد. از دیگر ترکیبات این تیپ می توان به گونه های بادامک ، شکرتیغال، پنیرک، درمنه دشتی، ریش بز و ترشک اشاره کرد.

تیپ نهایی که در ارتفاعات منطقه مشهود است به گونه های آبنوس، انواع گون و نیز بنه، کیکم، بادام کوهی و اجتماعات باشکوه ارس اختصاص دارد . ازدیگر عناصر این تیپ گیاهی می توان مور خوش، مورتلخ، آنقوزه، ریش بز و تنگرس را نام برد.

گونه های شاخص جانوری:

منطقه حفاظت شده پرزوئیه با توجـه به توپوگرافی خاص خود که از دشت ها، دامنه ها، تپه ماهورها، دره ها و ارتفاعات صخره ای تشکیل شده، زیستگاه های مختلفی را برای حیات وحش فراهم کرده است. تنوع زیستی منطقه به گونه ای است که هم می توان گونه های دشت زی نظیر جبیر را دید و هم گونه های کوه زی قوچ ومیش و کل و بز را مشاهده کرد. از سایر گونه های این منطقه می توان از  کفتار، شغال، روباه معمولی، تشی، خرگوش و گراز نام برد.

تنوع پرندگان خشکزی منطقه نیز حائز اهمیت است. انواع پرندگان بزرگ شکاری حمایت شده نظیر کرکس، دال سیاه ، قرقی، انواع پرندگان قابل شکار همچون تیهو،  کبک، بلبل خرما، کبوتر چاهی، شبگرد دشتی، چکاوک کاکلی، زنبورخور معمولی در این منطقه بسر میبرند.

تعارضات و تهدیدهای منطقه:

با توجه به ارتفاعات زیاد، صخره ای و صعب العبور بودن و محدودیت های آبی این منطقه، تجمع چشمگیر انسانی و مرکزیت شهری در این منطقه یافت نمی شود و در نتیجه این منطقه از مشکلات ناشی از تجمع انسانی نظیر دامداری به دور است و همچنین اراضی آن قابلیت کمتری جهت تبدیل شدن به اراضی کشاورزی دارد. با توجه به این نکات می توان گفت منطقه از مشکل چندانی از جهت حفاظت برخوردار نیست