دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: بر طبق مصوبه شماره ۲۲۵ مورخ ۱۳۸۱/۳/۲۱ شورای عالی حفاظت محیط زیست ، غار یخکان به عنوان اثر طبیعی ملی معرفی گردیده است.

غار یخکان به وسعت ۱۱۰۰ هکتار در منتهی ا لیه جنوب شرقی شهرستان خلخال در ضلع غربی اشتر ماسوله داغ و در ارتفاع ۲۱۸۰ متری از منطقه قله شاه معلم با ارتفاع ۳۱۲۰ متر و غار یخکان در دامنه جنوبی این کوه واقع است.

این غاردر مختصات ´۹ º۳۷ تا´۱۱ º ۳۷ عرض شمالی و ´۵۰ º ۴۸ تا ´۵۳ º ۴۸ طول شرقی واقع گردیده است . وجه تسمیه این غار به علت وجود خاصیت یخچالی در بخشی از غار می باشد.

ارتفاع غار از سطح دریاهای آزاد ۲۳۴۵ متر می باشد . مشخصات غار یخکان یخکان در سازنده های آهکی تشکیل گردیده است . دهانه ورودی آن بسیار کوچک (۴۰۱×۵۰ سانتی) می باشد که از طریق یک راهرو تنگ و باریک و طولانی به طول ۱۰ متر و به قطر حداکثر ۵۰ سانتی متر به تالار وسیعی منتهی می شود . طول و عرض تالار به ترتیب ۵/۳۶ و ۱۵ متر و حداکثر ارتفاع آن حدود ۱۲ متر می باشد . هوای داخل غار سرد و به شدت مرطوب و نمناک می باشد.

حوضچه های آبی به ابعاد ۲۰ × ۷۰ × ۱۵۰ سانتی متر در ضلع شرقی و در ارتفاع ۵/۱ متری از کف غار تشکیل شده است . آب آن از جمع شدن قطرات آب ناشی از تقطیر در اثر برخورد بخار آب با دیواره سرد تامین می شود . تالار اصلی از جانب ضلع غربی بوسیله راهروهایی پیچ در پیچ به تالارهای نسبتا کوچکی مربوط می شود.

از خصوصیات ویژه این بخش از بخار جریان مداوم هوای مرطوب و تشکیل بلورهای یخ به صورت قندیل و ورقه های نازک از قسمت هایی از سطوح دیواره های سقف می باشد . جالب اینکه در مواقعی که هوای بیرون گرم است انجماد صورت می گیرد و با سرد شدن هوای خارج علاوه بر اینکه یخ تشکیل نمی شود بلکه یخ های موجود نیز شروع به ذوب شدن می نمایند.

بیولوژی: خفاش که پستاندار معمول غارها می باشد در این غار مشاهده نمی شود و این امر معلول هوای سرد و مرطوب فضای غار می باشد . این اثر با مشخصات و ویژگی زیر است : دهانه ورودی تنگ و باریک تالار اصل وجود تالارهای فرعی وسیع و راهروهای پیچ در پیچ متعدد و فضاهای ناشناخته در محدوده غار دارای خاصیت یخچالی و تشکیل بلورهای یخ به صورت قندیل و ورقه های نازک در سطح دیوارها و سقف غار .

+3

-16