دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: به گزارش خبرگزاری مهر، فُک تنها پستاندار دریای خزر است که اکنون نسل آن به شماره افتاده و در معرض تهدید قرار دارد.

فک خزر، کوچکترین گونه فک های واقعی یعنی بدون گوش است و تنها در این دریاچه یافت می‌شود. این یگانه پستاندار خزر در اغلب نقاط دریا زندگی می‌کند، محل زیست آن بر حسب در دسترس بودن مواد غذایی و به ‌صورت فصلی متغیر است، در فصل تابستان و پاییز اکثر فکهای خزر در آبهای حوزه ایران بسر می‌برند.

قبل از تجزیه شوروی سابق، کشتار فک خزری حتی به ‪ ۱۶۰‬هزار فک در سال می‌رسید، مشاهده جسد این جانور زیبا که گاه همراه با موجهای خزر به ساحل می‌آید منظره بسیار دلخراشی را برای علاقمندان به محیط زیست فراهم می‌آورد.

آخرین سرشماری فک خزری به ۴ سال قبل باز می گردد که حاکی از وضعیت ناگوار این تنها پستاندار دریای خزر است. قبل از فروپاشی روسیه سابق تعداد فک خزری حدود یک میلیون قطعه بوده است که  سرشماری سال ۲۰۰۸ نشان می دهد این جمعیت به یک صد هزار رسیده است. به عبارت دیگر ۹۰۰ هزار فک خزری از بین رفته اند.

صید فراوان، برداشت بی رویه منابع تغذیه، هجوم گونه مهاجم، آلودگی دریای خزر از جمله عوامل کاهش جمعیت فک خزری است.  از عوامل دیگر کاهش شدید جمعیت این گونه از بین رفتن منابع عظیم غذایی از جمله ماهی کیلکا که ۷۰درصد رژیم غذایی فک ها را تشکیل می دهد، آلودگی‌های دریایی و نوعی بیماری ویروسی است که از سگ‌سانان به این گونه منتقل و در سال‌های گذشته موجب تلفات زیادی شده‌ است.

فک‌ها جانوران زیبایی هستند و در زمان‌های گذشته، تعداد زیادی از فک‌ها برای استفاده از پوست و گوشتشان شکار می‌شدند. در حال حاضر هم هر سال تعداد زیادی از آن‌ها در تورهای ماهیگیران گرفتار می‌شوند. برخی ماهیگیران می‌پندارند که فک‌ها از ماهیان تجاری، که منبع ارزش‌مندی برای آنان هستند، تغذیه می‌کنند. به همین سبب، به محض مشاهده فک‌ها، آن‌ها را می‌کشند. بنابراین کمک و آموزش به جوامع محلی می تواند در احیای نسل فک تاثیر گذار باشد.

جمعی از کارشناسان در حاشیه کارگاه آموزشی شناسایی فک خزری برای صیادان ماهیان خاویاری در گفتگو با خبرنگار مهر بر لزوم حفاظ و صیانت از تنها پستاندار خزر تاکید کردند.

مصطفی عقیلی نژاد مدیر امور ماهیان خاویاری استان گلستان، در گفتگو با مهر در خصوص ارتباط بین دو گونه فک خزری و ماهیان خاویاری و انطباق بین دو گونه در خصوص زیستگاه مشترک آنها و کاهش شدید جمعیت هر دو گونه گزارشی ارائه داد.

وی گفت: برای نجات فک دریای خزر به عنوان یک هدف ملی و فرا ملی باید تلاش شود. فک تنها پستاندار دریای خزر است که در سالهای اخیر جمعیت آن کاهش یافته است. عقیلی نژاد اظهار داشت: فک ها در معرض جدی خطر هستند و باید برای حفظ آنها تلاش شود.

لنی هارت مدرس کارگاه آموزشی شناسایی فک خزری برای صیادان ماهیان خاویاری نیز توضیحاتی را در خصوص اقداماتی که تاکنون در ارتباط با فک در سرتاسر دنیا انجام داده است ارائه کرد.

در ادامه از نقش مهم جوامع محلی به خصوص صیادان ماهیان خاویاری که بیشترین برخورد را با فک دریای خزر دارند در جلوگیری از تلف شدن یا به خطر افتادن سلامت این حیوان نام برد.

همچنین در این کارگاه، از چهار نفر از صیادان ماهیان خاویاری که سال گذشته در رها سازی یک قلاده فک که در دام ماهیان خاویاری گرفتار شده بود حضور داشتند تقدیر و تشکر گردید.

فک پستانداری است که در آب زندگی می‌کند و تنها برای زادآوری، و گاهی برای استراحت به ساحل می‌آید، در خشکی بسیار کم‌تحرک ولی در آب بسیار فعال است و با کمک پاهای خود به سرعت شنا می‌کند. فک‌ها از دست‌هایشان برای حفظ تعادل استفاده می‌کنند.

ضرورت ایجاد کلنیک امداد و نجات فک:

در حال حاضر یکصد هزار فک در دریای خزر زیست می کنند و از اینرو ایجاد کلینیک امداد و نجات فک دریای خزر در گلستان ضرورت دارد.

گرم‌شدن زمین، باعث ذوب یخ‌های بخش شمالی دریای خزر، و در نتیجه کاهش زیستگاه‌های فک‌ خزری شده ‌است.