پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: به طور حتم حذف هر یک از گونه های جانوری که به عنوان حلقه های زنجیره های اکولوژیک به یکدیگر متصل هستند، لطمات جبران ناپذیری در اکوسیستم به بار خواهد آورد.

لاسرتای مشبک (Eremias grammica) گونه ای نادر از خزندگان از خانواده مارمولک ها (Laciertidae) است که پراکنش آن تنها محدود به یک نقطه از کشور در استان خراسان بوده است که به دلیل تخریب گسترده تنها زیستگاه این گونه، از سال ۱۳۸۸ علی رقم تلاش ها و جستجوهای فراوان محققان هیچ موردی از مشاهده آن در منطقه مذکور گزارش نشده بوده و انقراض این گونه قطعی به نظر می رسید.

هفته گذشته در جریان پایش بیابان های مرزی متصل به کشور افغانستان توسط کارشناسان محیط زیست خراسان رضوی، در منطقه ای به نام بورخالدار در جوار منطقه حفاظت شده سیرخون نوعی خزنده با مشخصات لاسرتای مشبک توجه کارشناسان محیط زیست را به خود جلب می کند.

به دنبال ثبت تصویر و نمونه برداری از این خزنده، انتقال به مرکز تحقیقات محیط زیستی خراسان رضوی و اعلام نظر صریح آقای دکتر رستگار پویانی، خزنده شناس و عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری، شواهد دال بر وجود این گونه در منطقه مذکور است.

مشاهده مجدد این مارمولک بیابانی نادر و ارزشمند در کشور و اطمینان از منقرض نشدن این گونه، کارشناسان، اساتید و علاقه مندان به محیط زیست خصوصا یابندگان مجدد این گونه آقایان مدثر تیموری و حمیدرضا عظیم پور از کارشناسان و محیط بانان پر تلاش خواف را به وجد آورده است.

دکتر رستگار پویانی، جانور شناس و عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری که دوره دکتری خود در دانشگاه هایدلبرگ آلمان را با پایان نامه ای با عنوان “تکامل و سیستماتیک ملکولی خانواده Laciertidae در ایران و آسیای مرکزی” گذرانده است، در مصاحبه با پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران گفت: موضوع انقراض لاسرتای مشبک (Eremias grammica) یک از دغدغه های اصلی من بوده است و از مشاهده مجدد و شناسایی زیستگاه جدید این گونه نادر که یکی از ذخایر ژنتیکی ارزشمند کشور به شمار می رود بسیار خوشحال هستم.

وی گفت: پیش از این لاسرتای مشبک صرفا در منطقه ای در ۳۵ کیلومتری شمال گناباد شناسایی شده بود و تا سال ۱۳۸۳ با جمعیت مناسبی در این ناحیه وجود داشت. خشکسالی، بوته کنی، قطع درختچه های بیابانی برای تولید ذغال و از بین رفتن پوشش گیاهی موجب تخریب گسترده تنها زیستگاه این گونه در کشور شد به نحوی که در سال ۱۳۸۸ تنها ۲ نمونه لاسرتای مشبک در محدوده مذکور مشاهده و پس از آن علی رقم تلاش های فراوان و جستجوهای گسترده هرگز هیچ نمونه دیگری از این گونه مشاهده نشد.

این استاد خزنده شناس اظهار داشت: لاسرتای مشبک در واقع دچار نوعی انقراض گردید چرا که حتی اگر تعداد محدودی از این گونه همچنان باقیمانده بود، به دلیل تخریب زیستگاه قادر به ادامه حیات نبوده و آنها نیز از بین می رفتند و عملا این گونه و زیستگاهش از دست رفته محسوب می گردید.

عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری گفت: اما کیلومترها آنطرف تر در نزدیکی مرز با کشور افغانستان لاسرتای مشبک مشاهده شده است که این اولین گزارش از وجود این گونه در یک زیستگاه جدید است.

دکتر رستگار پویانی افزود: باوجود اینکه هم اکنون از شناسایی زیستگاه جدید لاسرتای مشبک و عدم انقراض آن بسیار خوشحال هستیم، در حال حاضر نیز وضعیت این گونه بسیار خطرناک است و حفظ این ذخیره ژنتیکی ارزشمند، همت تمامی مسئولان استانی، کشوری و فعالان عرصه محیط زیست را طلب می کند.

+60

0