پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: تا قبل از شروع بهرهبرداری از جنگلهای شمال ایران توسط تجار روسی، جنگلهای هیرکانی ازجمله جنگل های جلگهای خزر کاملا بکر و دست نخورده بود.
جنگل های جلگه ای خزر جنگل هایی هستند که در مناطق پست و هموار شمال کشور روئیده و زیستگاه اصلی ببر مازندران به شمار می رفت.
جنگل های جلگه ای شمال بواسطه حضور در مناطق پست و هموار و سهولت دسترسی به آن نسبت به جنگل های کوهستانی که در شیب های تند و ارتفاعات واقع شده اند سریعتر مورد بهره برداری، تخریب و تغییر کاربری قرار گرفتند.
بهره برداری از چوب و تغییر کاربری جنگل های کوهستانی به باغات، مزارع و ویلاها بواسطه رویش در شیب های تند و ارتفاعات امکانپذیر نبود اما با توجه به هموار بودن سطح جنگل های جلگه ای تغییر کاربری این جنگل ها به مزارع، باغات و ویلاها بسیار آسان و بهره رداری از جنگل های جلگه ای با سرعت بیشتری قابل انجام بود.
از سال ۱۲۶۸ هجری شمسی که قراردادی ۵ ساله برای صدور چوب شمشاد از جنگلهای آستارا تا استرآباد با یک تجارتخانه روسی منعقد گردید، پای تجار روس و سپس یونانی به بهرهبرداری از این منابع ارزشمند باز شد و با تشدید بهرهبرداریها، کم کم جنگلهای جلگهای رو به نابودی رفت.
بدین ترتیب قسمت اعظم جنگلهای شمشاد ایران در استانهای گیلان، مازندران و گلستان به یغما رفت و خاکهای بسیار غنی و حاصلخیز این جنگلها رو به فرسایش گذارد.
اگر چه از سال ۱۳۳۰ به بعد تبدیل کاربری جنگلها به اراضی کشاورزی رو به افزایش بود، اما سیاست تأسفبار بنگاه جنگلها در سال ۱۳۳۵ مبنی بر واگذاری اراضی جلگهای به زراعت، سال تلخی را برای جنگلهای جلگهای هیرکانی رقم زد و تخریب آنرا سرعت بخشید.
در ۱۵ آذر ۱۳۳۵ به دستور وزیر کشاورزی وقت از عدهای از کارشناسان خارجی و شخصیتهای داخلی دعوت به عمل آمد تا امکان توسعه زراعت و باغبانی که مورد تقاضای مالکان بزرگ بود را بررسی نمایند. سر انجام “ژانتی” کارشناس فائو که مأمور خدمت در بنگاه جنگلها بود طرح تبدیل اراضی جنگلی جلگهای به زراعت را ارائه نمود که در نهایت تصویب شد و پس از آن سالانه هزاران هکتار از جنگل های جلگهای نابود شدند.
پس از تصویب قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها در سال ۱۳۴۱ ، این قانون تا حدودی توانست جلوی تخریب و بهره برداری از جنگل ها را بگیرد.
هم اینک تنها لکههایی بسیار کوچک از جنگلهای جلگهای خزر باقیمانده است که پارک جنگلی سیسنگان، پارک جنگلی نور و پناهگاه حیات وحش سمسکنده ساری نمونهای از این طبیعت باشکوه و از دست رفته می باشد.
پارک جنگلی سیسنگان بعنوان لکه کوچک باقیمانده از جنگل های جلگه ای خزر در تصویر ماهوراره ای مشخص شده است
یکی از دلایل مهم انقراض نسل ببر مازندران نیز همین نابودی جنگل های جلگه بعنوان زیستگاه اصلی ببر بود.
پس از نابودی و تبدیل جنگل های جلگه ای به زمین های زراعی تقابل انسان و ببر و به دنبال آن کشتار ببرها افزایش یافت. گروهی از ببرها نیز به جنگل های کوهستانی پناه بردند اما زندگی در جنگل های کوهستانی و شکار در این جنگل های پر شیب و مرتفع برای ببرها بسیار مشکل بود.
وضعیت کنونی جنگلهای شمال کشور
بر اساس آمار منتشره توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، مساحت جنگلهای شمال کشور برابر با ۲,۰۸۶,۳۷۱ هکتار است.
۵۲ درصد از جنگلهای شمال کشور را جنگلهای انبوه با تراکم تاج پوشش بیش از ۷۰ درصد ، ۳۳ درصد را جنگلهای نیمهانبوه با تاج پوشش ۴۰ تا ۷۰ درصد و حدود ۱۳ درصد را جنگلهای تنک با تاج پوشش ۱۰ تا ۴۰ درصد تشکیل میدهد. حدود دو درصد از جنگلهای شمال نیز جنگلهای دستکاشت هستند.
قصه از این تلختر نمیشه و متاسفانه این روند ادامه داره
کافیه یه نگاهی به صفحات آگهی روزنامه ها بندازی تا ببینی حجم خرید و فروش زمین تو شمال کشور چقدره
پر طرفدار 50 4
فقط باید افسوس طبیعت از بین رفته کشور را خورد…
چرا ما ایرانی ها ارزش طبیعت کشورمان را ندانستیم و اینگونه کمر به نابودی آن بستیم؟
چرا از اشتباهات گذشته درس نمی گیریم و دوباره فقط به خاطر پول به دنبال نابودی زیستگاهها و طبیعت زیبا و تبدیل آن به معادن هستیم
مضرات ایجاد معادن به مراتب خیلی بیشتر از سود آن در دراز مدت است
این قدر خودخواه نباشیم و ذره ای نیز به آیندگان بیندیشیم
پر طرفدار 29 1
نه تنها جنگل های شمال کشور تا حد زیادی تخریب شدن بلکه بلوط های زاگرس نیز با سرعت جهت تولید زغال و تغییر به زمین کشاورزی از بین رفت و تراکم این جنگل ها به شدت کاهش یافت.تو محل ما هم قدیما درختای بلوط زیادی قطع شدن که فقط تعداد کمی از اون بلوط ها مجددا تونستن رشد کنن.
در حال حاضر هم عده ای مبادرت به تولید زغال تو این مناطق جنگلی میکنن که جنگلبانی هیچ اقدامی نکرده ضمن اینکه آفت های اخیر بلوط مثل سوسک ساقه خوار بلوط و آفت زغالی و چند نوع بیماری قارچی دیگه به سرعت داره این بلوط های ارزشمند رو نابود میکنه که تاکنون اقدام عملی برای مواجه با آن صورت نگرفته.
من عکس های تخریب جنگل رو به سایت دیدبان ایمیل کردم اما تاکنون منتشر نشده.
پر طرفدار 26 1
باید به کمک عکسهای ماهواره ای هرساله نقاط آسیب دیده و در معرض آسیب را شناسایی و کنترل کرد
این کار میتواند در مدیریت منابع جنگلی و برخورد با قاچاقچیان چوب نقش بسزایی ایفا کند
پر طرفدار 18 2
عیقا معتقدم مردم هر منطقه از کشور، اولین و مهمترین پاسداران آن منطقه هستند
اگر شمالی جماعت قدر طبیعت و موهبتهای الهی که به او بخشیده شده است را بداند زمینش را به سودجویان واگذار نمی کند، در شکار افراط نمی کند و در شرایطی که گوشتهای پرورشی موجود است، برای حفظ میراث طبیعی اش شکار را کنار می گذارد…
من آباء و اجدادی تهرانی ام، اما به گمانم مردم مناطق کویر بیشتر از همه جای ایران قدر طبیعتشان را می دانند…
در کویر تفدیده یزد، کاشان، کرمان مردم از همان خاک داغ، بهترین محصولات صادراتی از قبیل پسته، گل محمدی، انواع خشکبار و… را هزاران سال برداشت کرده اند با حفر قنات آب را به شیوه درست استفاده کردند این سالهای اخیر هم تصمیمات اشتباه دولتها این بحران و خشکسالی را برایشان ایجاد کرده…
با اینکه مردمان کویر به ظاهر بهره کمتری از موهبتهای طبیعی دارند اما اغلب ثروتمندند و تحصیلات عالی در سطوح بالا دارند و هنرهای جهانی نظیر قالیبافی گلیم و گبه و سوزن دوزی، به گمانم چون مردمی صبور و زحمت کش هستند و از طبیعت بهره کشی نمی کنند و متناسب با طبیعت کویر قانعند…
در عین حال زندگی برخورداری دارند و محروم به شمار نمی آیند…
مردم شمال بیشترین ثروتهای طبیعی را در اختیار دارند از آب و خاک تا جنگل و تنوع زیستی و حیات وحش، ان شا الله خودشان بهترین پاسدار این میراث باشند…
پر طرفدار 22 4
وقتی زیستگاه ببر مازندران تخریب و نا امن شد مجبور شد به کوهستان های جنگلی پناه ببرد
ببر برای شکار در جنگل و باتلاق های جلگه ای سازگار بود
در کوهستان برای به دست آوردن غذا باید رقیب قدرتمندی که برای شکار در کوهستان ساخته شده بود را شکست می داد . پلنگ .
اما نتوانست . به جلگه باز می گشت تا شکار کند اما زیستگاه گوزن وشوکا هم تخریب شده بود . آنها هم دیگر آنجا نبودند
پس احتمالا گاو و گاومیش دامدارهای محلی غذای خوبی بود
و اینجا بود که دشمنی انسان و ببر آغاز شد
دیری نپایید که انسان باهوش ببر مازندران را برای همیشه شکست داد
نقطه شروع این قصه غم انگیز کشف قابلیت تبدیل چوب به پول بود
و این قصه همچنان قابل تکرار است.
پر طرفدار 23 1
در تکمیل نوشتار شما در مطلبی خواندم در ارتفاع ۴۰۰۰ متری از سطح دریا تعدادی ببر در کوههای هیمالیا هم مشاهده شده و همینطور در رقابت غذایی بین ببر وپلنگ به احتمال زیاد ببر بازنده نیست در جنگلهای هندوستان پلنگها با دیدن ببر طعمه را گذاشته وبه بالای درختها پناه میبرند ببر به احتمال متوسط هنوز در نواحی مختلفی از شمال ایران وجود دارد فقط باید به دنبال ان گشت
پر طرفدار 9 1
فرمایش شما درست ولی موضوع این هست که حتی جنگلهای کوهستانی شمال کشور همه دیگه بکر نیست و با احداث جاده در نقاط مختلف آن محیط رو برای زندگی جانوران نا امن کرده خیلی بعید هست که ببر بتونه در این جنگلهایی که به شبه جزایر جدا از هم تبدیل شده به زندگی خودش ادامه بده
داغ 2 4
قدر جنگلهای شمالی ونیمه غربی روباید دانست کمتر کشوری دارای این همه ثروت میباشند
پر طرفدار 20 1
تأسف… شرمنده ایران
پر طرفدار 15 0
تمام غارت هایی که توسط خارجی ها و کارخانه ها صورت گرفته یک طرف” تخریب های عمدی که هم اکنون نیز توسط مشتی بی سر و پای وحشی به صورت روزانه اتفاق می افتد نیز یک طرف…
پر طرفدار 12 2
نکته جالب اینست که این زمینها بمنظور حمایت از کشاورز بانان بطور مجانی داده شد تا در انها کشاورزی کنند و بنوعی موجب رونق کشاورزی شوند و خانها را از بین ببرند .
حالا همین زمینها را میفروشند و با پولش پژو میخرند و باین هم قانع نیستند جنگلها را در کوهستان از بین میبرند و با شهادت اهالی روستا و شورای ده زمینها را صاحب میشوند و میفروشند .
بسیار ساده است به شمال که میروید به دامنه جنگل نگاهی بیاندازید ببینید جاهایی که تا چند سال پیش پوشیده از درخت بود حالا فروخته شده و تبدیل به ویلا گردیده است .
معضلات این ویلا سازیها فقط از بین رفتن جنگل نیست . ساکنین این ویلاها آب برق و سایر وسایل رفاهی میخواهند .
افزایش این تعداد خانوار محیط زیست را تبدیل به زباله دانی میکند . آنها طبیعت را ناامن میکنند .
زباله های تولید شده در منطقه ای که قبلآ در یک هکتار یک خانواده داشت حالا در هر ۲۰۰ متر یک خانوار تولید زباله میکند .
چاههای فاظلابی که برای هریک از این خانه ها حفر میشود آبهای زیر زمینی را آلوده میکند رودها آلوده میشوند یعنی فاجعه ای که در راه است در تصور نمیگنجد .
فعلآ همه در پول بدست آمده از زمینهایی که بیت المال است غلط میزنند .
دیگر در شمال کسی برنجکاری نمیکند شالیزارها خشک میشوند و تبدیل به ویلا میشوند .
بروید محمود آباد و اطراف بابلسر ببینید . کجای دنیا اینقدر خودسر با مهر و امضا شورا همه طبیعت را زیر سوال میبرند ؟
مانده ام سازمان محیط زیست و جنگلبانی بکجای این معضلات باید بپردازند کجایش را باید مراقب باشند ؟
ساحل دریا را که دیگر نمیتوانید ببینید . زمانی بود که یک لذت شمال عبور از جاده کناره و تماشای دریا در یک سمت و جنگل در سمت دیگر بود حالا در هر دو سمت باید فقط ویلاها را تماشا کرد و حسرت خورد کاش ما هم اینجا یک ویلا داشتیم .
پر طرفدار 10 2
نامردا گلچین هم کردند: درخت شمشاد.
در همین تصویر شما که چند درخت شمشاد بصورت تنک وجود دارد. نازک ترین درخت (که بی شباهت به ترکه نیست) بیش از ۲۰ سال وقت صرف شده تا به این حد از رشد رسیده. پارسال هم که یک کرمی به جان این شمشادها افتاده بود و خشک میشدند.
واقعا دیگه کلافه شدم .
پر طرفدار 6 1
اگه توی یه نقطه صعب العبور جنگل یه درخت تنومند سالم ببینید شک نداشته باشید اخرین بار دیدیش چون با وجود جاده سازی هایی که توجنگلها انجام شده آمار درختهای کهن سال توی هر منطقه رو با انگشتان دست میشه حساب کرد.
داغ 4 2
نمونه ای کوچک از این جنگل جلگه ای با وسعت ۱۱ هکتار در قائمشهر با نام جنگل اوجی تِلار علیرغم تجاوز و تهاجم جنگل خواران و قاچاقچیان برجای مانده است.
پر طرفدار 6 3
چرا شلوغش می کنید مگه چی شده چهار تا درخت حالا کم شده این که چیزی نیست
مهم شکارچی قانونی هستش که باید بگیرن و همشومنو بریزن تو دریا
اون وقت همه چی حل میشه
داغ 4 9