پایگاه خبری دیدهبان محیط زیست ایران (IEW): هر سال ۵ JUNE برابر با ۱۵ خرداد در سراسر جهان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی داشته میشود. تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال ۱۹۷۲ بر میگردد.
در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP (برنامه محیط زیست سازمان ملل) شد. هر ساله در ۵ JUNE در سراسر جهان UNEP مراسم ویژهای را به مناسبت این روز برگزار مینماید. مراسم این روز میتواند به اشکال مختلف باشد، مثل راهپیماییهای خیابانی، همایشهای دوچرخه سواری، نمایش، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس، درختکاری، فعالیتهای مربوط به بازیافت، پاکسازی و غیره.
هدف از نامگذاری این روز، افزایش آگاهی مردم و دولت ها برای حفظ محیط زیست و ترغیب مسئولان به اتخاذ تدابیری برای مقابله با تخریب محیط زیست و گونههای زیستی است. هر سال یکی از مسائلی که محیط زیست جهان را تهدید می کند به عنوان موضوع و یک شعار نیز در همان رابطه انتخاب می شود.
موضوع روز جهانی محیط زیست در سال ۲۰۲۰ «تنوع زیستی» و شعار امسال «زمانی برای طبیعت» Time for Nature انتخاب شده است.
موضوع و شعار امسال روز جهانی محیط زیست تحت تاثیر رخدادهای تلخ اخیر مانند آتشسوزی جنگلهای آمازون و استرالیا و بهویژه همهگیری جهانی بیماری کووید-۱۹ (کرونا) انتخاب شده است.
این رخدادها نشانهای از وابستگی متقابل انسان و تنوع زیستی داشته و پیامی جدی را از جانب طبیعت برای ما ارسال میکند.
روز جهانی محیط زیست در سال ۲۰۲۰ خواستار اقدام فوری جهان برای حمایت از تنوع زیستی است.
تنوع زیستی، حیات بر روی کره زمین تشکیل میدهد که شامل بیش از هشت میلیون گونه مختلف است. گونههایی از گیاهان، جانوران، قارچها و باکتریها و اکوسیستمهایی که آنها را در خود جای داده است.
تنوع زیستی شبکه پیچیدهای است که تمام اجزای آن بههم وابسته هستند. از یک مولفه از این شبکه تغییر کند یا حذف شود، کل سیستم تحت تاثیر قرار میگیرد و میتواند عواقب منفی بههمراه داشته باشد.
همهگیری جهانی کووید-۱۹ این واقعیت را بیان نمود که وقتی تنوع زیستی را تخریب کنیم، سیستمی را نابود کردهایم که از حیات انسان بر روی زمین پشتیبانی میکند. ما با برهم زدن تعادل در طبیعت، شرایط را برای گسترش پاتوژنها(عوامل بیماریزا) ازجمله ویروسها فراهم کردهایم.
خدمات طبیعت
طبیعت برخی از مهمترین چالشهایی را که امروزه انسان با آنها روبرو است را پاسخ میدهد.
طبیعت برای ما اکسیژن فراهم میکند. آب شرب ما را تامین میکند. خاک حاصلخیز برای ما ایجاد میکند. غذای ما را تامین میکند. به محققان کمک میکند فیزیولوژی انسان را بهتر درک کنند. مواد اولیه داروها را فراهم میکند. معیشت نیمی از مردم جهان مستقیما از طبیعت تامین میشود. طبیعت تغییرات اقلیمی را کنترل میکند. طبیعت میزان بارندگی را تنظیم میکند و…
بدون خدماتی که طبیعت ارائه میدهد زندگی بر روی زمین امکانپذیر نخواهد بود و این بزرگترین منافع مشترک ما با طبیعت است !
خدمات ارائه شده توسط تنوع زیستی بیش از یکونیم برابر تولید ناخالص داخلی جهانی(۱۲۵ تا ۱۴۰ تریلیون دلار آمریکا) تخمین زده میشود.
تفریح و سرگرمی با طبیعت
در سال ۲۰۱۸ گردشگری حیاتوحش بهطور مستقیم یکصدوبیست میلیارد دلار به اقتصاد کشورها کمک کرده است.
گردهافشانی با طبیعت
تولید ۷۵٪ از محصولات زراعی در سطح جهان که غذای اصلی انسان را تشکیل میدهند برای انجام گردهافشانی بهمنظور عملکرد بهتر یا کیفیت بهتر به گردهافشانی توسط جانوران وابسته هستند.
تغذیه با طبیعت
غذاهای دریایی بخش عمدهای از پروتئین مورد نیاز سهمیلیارد نفر را در جهان تامین میکنند.
دارو با طبیعت
بیش از ۷۰٪ از داروهای سرطان که محصولاتی طبیعی یا سنتتیک هستند با الهام از طبیعت ساخته شدهاند.
معیشت با طبیعت
بیش از یکدوم تولید ناخالص داخلی جهان (۴۴ تریلیون دلار) وابسته به طبیعت است.
حاصلخیزی با طبیعت
کرمهای خاکی بهصورت دستهجمعی سالیانه میلیونها تن خاک را پردازش کرده و از این طریق حاصلخیزی میلیونها هکتار از اراضی کشاورزی، مرتعی و جنگلی را افزایش میدهند. کرمهای خاکی مواد مغذی و توانایی خاک در قابلیت تصفیه آب را نیز افزایش میدهند.
هوای پاک با طبیعت
یک درخت بالغ بهطور متوسط سالیانه ۲۲ کیلوگرم (بیش از ۴۰ پوند) دیاکسیدکربن را جذب و در ازای آن اکسیژن آزاد میکند.
ذخیره کربن با طبیعت
گیاهان دریایی بیش از نیمی از اکسیژن جو را تولید و دیاکسیدکربن را از جو خارج میکنند.
صندوقچه جواهرات با طبیعت
صخرههای مرجانی گرچه کمتر از ۱٪ از سطح زمین را پوشش میدهند، سالیانه ۳۷۵ میلیارد دلار به اقتصاد جهانی کمک میکنند.

