پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: در جنوب دشت سنگان منطقه ای وجود دارد که از لحاظ ارتفاع، پست ترین اراضی شهرستان خواف را با ارتفاع ۶۲۰ متر تشکیل می دهد و این ساختار طبیعی باعث هدایت آبهای روان و سطحی خواف و بخشی از آب های شهرستان رشتخوار و قائن به این دشت شده و در نهایت بسمت افغانستان گسیل می شوند.

تالاب مژن آباد در انتهای یک رود بسیار طولانی قرار گرفته که زهکش آبهای سطحی بخش وسیعی از شهرستان های کاشمر، مه ولات، بجستان، گناباد، رشتخوار و خواف است.

عباس طاهریان، رئیس اداره حفاظت محیط زیست خواف در گفتگو با پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران در توضیح وضعیت این تالاب اظهار داشت: متاسفانه آب این رودخانه بدون هیچ گونه بهره برداری در ایران نهایتا به نمکزاری در افغانستان وارد می شود. این منبع آبی عظیم به دلیل شوری مورد استفاده کشاورزان قرار نمی گیرد و به کمتر آن توجه می شود. طول تقریبی برآورد شده این زهکش طویل از حوزه استحفاظی کاشمر تا خروجی آن در مرز افغانستان ۲۹۵ کیلومتر برآورد می شود.

وی افزود: در سال های گذشته در کنار روستای مژن آباد بر روی این رود شور یک بند خاکی گابیونی احداث گردیده که باعث ماندگی آب و ایجاد یک اکوسیستم آب شور منحصر بفرد شده که یک پتانسیل محیط زیستی ارزشمند به شمار می رود..

وجود این آبگیر در اراضی بیابانی سنگان موجب ایجاد میکروکلیمای خاصی شده که رطوبت حاصل تا شعاع چند کیلومتر پوشش گیاهی متفاوت با اراضی بیابانی را شکل داده است. این تالاب که قسمتی از آن به طول ۳۵ کیلومتر از سوی سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان منطقه حفاظت شده (بخشی از منطقه حفاظت شده سیرخون) اعلام شده است.

در این تالاب طی چند سال اخیر بدلیل حفاظت و حراست مستمر، پوشش متراکمی از نی ها و انواع گیاهان شور پسند روئیده و به دلیل قرار گرفتن در کریدور مهاجرت پرندگان، بیش از ۲۵ گونه پرندگان آبزی و کنار آبزی از جمله گونه های نادری همانند اردک مرمری، اردک بلوطی، فیلوش و گونه های فراوانتری همچون اردک سیاه کاکل، اردک سرحنایی، پلیکان خاکستری، اگرت بزرگ، حواصیل خاکستری، حواصیل ارغوانی، اردک تاجدار، باکلان، کشیم کوچک و بزرگ، خوتکا، اردک سرسبز، چنگر، چارخو، اردک نوک پهن، اردک ارده ای، آنقوت، غاز خاکستری، گیلار، چوب پا و خروس کولی دم سفید در آن مشاهده می شوند.

در بررسی های صورت گرفته از حاشیه این تالاب می توان به مشاهده پرنده لیکو اشاره نمود که برای اولین بار در سطح استان خراسان رضوی در این مکان مشاهده شد و یا زردپره تالابی که  بعد از دریاچه بزنگان، تالاب مژن آباد دومین محلی است که این پرنده مشاهده شده است. اردک مرمری نیز از گونه های شاخصی است که هر ساله در این تالاب مشاهده می شود و برای نخستین بار در سطح استان خراسان رضوی در این محل مشاهده و از آن عکسبرداری گردیده است.

تالاب مژن آباد یکی از بهترین زیستگاه های پرندگان مهاجر در شرق کشور قلمداد می شود و حضور کارشناسان، پرنده شناسان و مستند سازان در طی چند سال اخیر و سرشماری های مکرر دلیلی بر این ادعاست. در بررسی های میدانی به عمل آمده توسط کارشناسان اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی، تالاب مژن آباد پس از سد دوستی مقام دوم استان را به لحاظ تنوع گونه ای به خود اختصاص داده است.

عمق کم، رویش نی، لویی، جلبک و گز پناهگاهی طبیعی برای پرندگان بوجود آورده است و در صورت پایش مداوم می تواند مامنی جهت تخمگذاری و جوجه آوری برخی از این گونه ها باشد.