پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: شیرین ابوالقاسمی مدیر پروژه بین المللی حفاظت از زاگرس مرکزی در سمینار ملی “رویکرد همسو سازی در حفظ تنوع زیستی و سازو کار های استقرار آن در طرح ها و برنامه های توسعه” که پیش از ظهر امروز سه شنبه ۱۲ آذرماه با حضور مدیران ارشد سازمان های دولتی،‌ معاونین سازمان حفاظت محیط زیست، نمایندگان سازمان های بین المللی و مدیران و کارشناسان طرح زاگرس در محل سالن سرو پارک طبیعت پردیسان برگزارشد، با اعلام اینکه شاهد روند از دست رفتن جنگل های زاگرس هستیم،‌ گفت: ذینفعان کلیدی منطقه زاگرس شاهد از دست رفتن مراتع، منابع ‌آب، و تنوع اقلیمی در این منطقه هستند.

وی با اعلام اینکه در چهار سال گذشته یک میلیون هکتار از جنگل های زاگرس تخریب شده است، اظهار داشت: کل مساحت جنگل های زاگرس ده میلیون هکتار است که در ظرف مدت کوتاهی یک دهم از رویشگاه زاگرس از دست رفته است.

شیرین ابوالقاسمی همچنین اعلام کرد: اگر روند تخریب در جنگل های زاگرس ادامه پیدا کند، در پنج سال آینده بیابانی جز زاگرس را نخواهیم داشت.

مدیر پروژه حفاظت از زاگرس مرکزی یکی از اهداف مهم پروژه حفاظت از زاگرس مرکزی را ایجاد رویکرد نوین و خط مشی کلی در مدیریت منابع با حساس شدن دستگاه های مسئول نسبت به از دست رفتن منابع زیستی عنوان کرد و گفت: باید ساز و کارهای حفظ تنوع زیستی در منطقه زاگرس در سطح ملی، تصمیم گیران و سیاستگذاران ایجاد شود و ارتباط با شورای برنامه ریزی استان ها برقرار شود تا این ساز و کارها در روی زمین اجرا شود.

وی با بیان اینکه در ۸ سال گذشته ارتباط دوسویه ای بین استانداری و کمیته های برنامه ریزی استان ها که توسط فرمانداران هدایت می شود، برقرار شده است، گفت: طرح های مطالعاتی برای اجرا در منطقه زاگرس نیازمند هم اندیشی و همفکری دستگاه های مسئول به ویژه وزارت کشور است.

شیرین ابوالقاسمی با تاکید بر اینکه با رویکرد مشارکت جوامع محلی در موضوع معیشت های ناپایدار باید با معیشت های پایدار جایگزین شود، گفت: مشارکت مستقیم مردم در مدیریت منابع زیستی وجود ندارد و مردم باید در منافع حفاظت از تنوع زیستی سهیم شوند.

سند آمایش سرزمین در منطقه زاگرس تدوین می شود

مدیر پروژه حفاظت از زاگرس مرکزی با اعلام اینکه سند آمایش سرزمین در منطقه زاگرس وجود ندارد، گفت: در سطح پایلوت تدوین سند آمایش آغاز شده است که منجر به ایجاد ساز و کارها و ابزار های مدیریتی برای همه دستگاه های مسئول در حفظ تنوع زیستی زاگرس می شود.

شیرین ابوالقاسمی با تاکید بر اینکه باید دستور العمل های پایش و ارزیابی منابع زیستی که همسو با تفکر تنوع زیستی است باید تدوین شود، گفت: تهیه الگوی بهره برداری پایدار حفظ تنوع زیستی نیز باید در دستور کار قرار گیرد.

وی با بیان اینکه ارزیابی توان اکولوژیک و نقشه کاربری اراضی در محدوده پایلوت باید انجام شود، گفت: عوامل تهدید محدوده زاگرس شناسایی شده است.

فرهنگ قصریانی مدیر کل دفتر زیستگاه و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست در این سمینار با اشاره به اینکه بحث زاگرس در کشور موضوع ملی است، گفت: به عقیده بسیاری از اندیشمندان و محققین، زاگرس منطقه ای است که به دلیل توپوگرافی و تنوع اقلیمی و گونه زایی در منطقه، تنوع گونه ای ویژه ای دارد.

وی به فعالیت های کشاورزی، دامداری، استفاده از جنگل های بلوط در تهیه غذا و فرآورده های فرعی در زیر اشکوب جنگل های زاگرس اشاره کرد و گفت:  در این منطقه کمپلکس پیچیده ای که با شیوه های زندگی روستایی و عشایری پیوند خورده است؛ مشاهده می شود که این موضوع اهمیت فوق العاده دارد.

تعامل دستگاه های مسئول در حفظ تنوع زیستی زاگرس

مدیرکل دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه بدون همکاری سایر دستگاه ها همسوسازی در حفظ تنوع زیستی و استقرار آن در برنامه های توسعه صورت نمی گیرد، افزود: بهره برداری پایدار از منابع زیستی تنها توسط سازمان حفاظت محیط زیست انجام نمی شود بلکه نمایندگان همه دستگاه های ذیربط که در حفظ تنوع زیستی نقش دارند و برای اجرای طرح همسوسازی در حفظ تنوع زیستی باید همکاری کنند.

وجود فرسایش ژنتیکی در منطقه زاگرس

وی با اعلام اینکه در منطقه زاگرس دچار فرسایش ژنتیکی هستیم و روزانه گونه های این منطقه را از دست می دهیم، تاکید کرد: بهره برداری ها در این منطقه باید همگام با تنوع زیستی باشد.

فرهنگ قصریانی در ادامه به معضل گرد و غبار در منطقه زاگرس اشاره کرد و اظهار داشت: در بخش هایی از جنگل های زاگرس دیگر عملا فتوسنتز وجود ندارد و لایه گرد و غبار روی گیاهان پوشانده است که باید این موضوع مدیریت شود.

شاخص های تنوع زیستی در جهان روند منفی دارد و فشار بر تنوع زیستی افزایش یافته است

علی نظری دوست مدیر طرح های توسعه ای انرژی و محیط زیست برنامه عمران ملل متحد در تهران با اعلام اینکه اهداف کنوانسیون تنوع زیستی تا سال ۲۰۱۰ تحقق نیافته است، گفت: هیچ یک از دولت ها ادعای موفقیت در شاخص های تنوع زیستی نداشته اند و تمام این شاخص ها روند منفی داشته است.

وی با بیان اینکه روند فشار مستقیم بر تنوع زیستی در دنیا همچنان ادامه دارد،‌ افزود: فشار بر تنوع زیستی جهان افزایش یافته است این درحالی است که واکنش ها و اقدامات اصلاحی ارتقا پیدا کرده است و همچنان وضعیت منفی را در موضوع تنوع زیستی داریم.

علی نظری دوست با اشاره به اینکه متاسفانه تمامی شاخص های لیست قرمز برای گروه های تنوع زیستی کاهش یافته است، گفت: روند فشار و تخریب زیستگاه ها در سطح جهانی مشاهده می شوند بگونه ای که در یک دوره ۲۰-۱۰ ساله وسعت بسیاری از زیستگاه ها در سطح دنیا به صفر می رسد.

وی یادآور شد: زیستگاه های تالابی،‌ مرجانی،‌ علفزار هایی گرمسیری و یخ های قطبی در دنیا روبه تخریب است.

مدیر طرح های توسعه ای انرژی و محیط زیست برنامه عمران ملل متحد در تهران با اعلام اینکه وسعت مناطق حفاظت شده در سطح جهان از سال ۱۹۷۰ تا سال ۲۰۱۰ افزایش یافته است، گفت: این درحالی است که همچنان تنوع زیستی در جهان در معرض تهدید است و مدل های حفاظتی پاسخگوی اهداف تنوع زیستی جهان نیست.

علی نظری دوست با بیان اینکه موضوع همسوسازی تنوع زیستی در دنیا و ایران در حال مطرح شدن است،‌ گفت: کشاورزی،‌ آبزی پروری،‌ توسعه گردشگری و صنایع و معادن از چالش ها و تهدیدات عمده تنوع زیستی در دنیا محسوب می شود.

وی با تاکید بر اینکه رویکرد سنتی نسبت به تنوع زیستی باعث فشار بیشتر بر تنوع زیستی در جهان شده است، گفت: در مدل همسو سازی حفاظت از تنوع زیستی،‌ تنوع زیستی بخشی از مدل توسعه است و تلاش می شود توسعه با حفظ تنوع زیستی منطبق شود.

مدیر طرح های توسعه ای انرژی و محیط زیست برنامه عمران ملل متحد در تهران، همکاری، تغییرات ساختاری و قانونی،‌ هماهنگی فرابخشی، ادبیات مشترک و نقش سازمان های راهبر و تسهیلگر را از الزامات پیاده سازی مدل همسو سازی تنوع زیستی بر اساس استاندارد های جهانی خواند و گفت: در خروجی این مدل باید نظام حکمرانی توسعه، نظام سیاستگزاری ،‌نظام طرح ریزی و حسابرسی،‌ نظام ظرفیت سازمانی،‌ نظام سرمایه گذاری و اقتصادی،‌ نظام رفتاری،‌ نظام ارتقای مدیریت تنوع زیستی و اثرات نهایی بر تنوع زیستی باید بر اساس حفظ تنوع زیستی متحول شود.