پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: متأسفانه علیرغم حساسیت منابع آبی خوزستان اخیرا گونه و یا گونه هایی از آبزیان مهاجم و غیربومی با نام عمومی «تیلاپیا» وارد این منابع شده که به سرعت در حال افزایش و گسترش هستند.
بیم آن می رود با غالب شدن این گونه در تالاب شادگان و ورود آن به تالاب هورالعظیم و بقیه منابع آبی استان خوزستان خسارات سنگینی بر این ذخایر با ارزش و تنوع زیستی آبزیان آنها وارد نماید.
جاسم مرمضی عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور در این باره می گوید: به حق می توان ادعا کرد که استان خوزستان یکی از غنی ترین استانها از لحاظ منابع زیستی و در عین حال استانی حساس در این خصوص نیز هست.
دلیل این ادعا هم وجود منابع زیست محیطی آبی متنوع از قبیل رودخانه های بزرگ (کرخه، کارون، جراحی، مارون، زهره، …) ، ساحل طولانی دریا با شبکه ای منحصر به فرد از خورها، دریاچه های پشت سدها و در راس همه اینها تالابهای بزرگ است.
به جرأت می توان گفت که تالابهای خوزستان و بیش از همه دو تالاب هورالعظیم و شادگان، غیر از تالابهای جنوب عراق نظیری در خاورمیانه ندارند. این دو تالاب علاوه بر ظرفیت های زیست محیطی متنوع و بزرگشان از بعد شیلاتی نیز دارای اهمیتی فراوان هستند به طوری که در سال ۷۵ – ۷۴ از تالاب شادگان به تنهایی ۱۵ هزار تن ماهی از گونه های با ارزشی نظیر بنی ، شیربت و کپور معمولی توسط صیادان محلی صید گردید.
اگر چه هورالعظیم به دلیل موقعیت مرزی آن به دلیل ملاحظات امنیتی مورد مطالعه در خور توجهی قرار نگرفته است اما ظرفیت های آن بسیار زیاد می باشد.
بدین ترتیب اگر حق آبه این دو تالاب (هورالعظیم و شادگان) تامین شده و مدیریت مناسبی شوند حداقل ۳۰ هزار تن ماهی بدون هیچ گونه هزینه ای استحصال خواهد گردید.
ظرفیت شیلاتی رودخانه های استان و ذخایر ماهیان بومی با ارزش آن مقوله دیگری است که باید جداگانه به آن پرداخت.
با بهره گیری از اطلاعات و اعداد و ارقام بدست آمده از مطالعات تالاب شادگان و طرح این موضوع در شورای اداری استان و ارائه گزارش به استاندار محترم، ظرفیت های تالابهای استان به خوبی معرفی شده و در پی آن احیاء و حفاظت از آنها در صدر اولویت های برنامه ریزان استان قرار گرفت به طوری که کمیته ای با نام”کمیته تالابها” مصوب گردید تا حفاظت از تالابها را پیگیری نماید. ضمنا معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور این امر را الگو قرار داده و تشکیل کمیته مشابه به استانهای دارای تالاب را ابلاغ نمود.
متأسفانه و علیرغم حساسیت منابع آبی خوزستان اخیرا گونه و یا گونه هایی از آبزیان غیربومی و ناخواسته با نام عمومی«تیلاپیا» از طریق آبهای مشترک با کشور عراق وارد این منابع شده که به سرعت در حال افزایش و گسترش هستند. حداقل دو گونه از این ماهیان شناسایی شده اند که یکی از آنها گونه زیلی و دیگری به احتمال زیاد گونه Andinoacara rivulatus می باشد.
۱) گونه زیلی (Tilapia zilli):
اولین بار یک قطعه از گونه فوق در شهریور ماه سال ۱۳۹۰ توسط محققان در رودخانه کارون، پایین تر از منطقه دارخوین (نزدیک خرمشهر) و هنگام نمونه برداری از رودخانه بدست آمد که بعد از بیومتری و زیست سنجی مربوطه و کسب اطمینان از شناسایی آن، موضوع طی یک نامه رسمی به مدیر کل وقت اداره کل حفاظت محیط زیست استان اعلام گردید.
تیلاپیا (شانک هور) به صید اصلی صیادان شادگان تبدیل شده است
بعد از آن مکررا این ماهی در آبهای استان ملاحظه گردید تا اینکه متأسفانه حضور آن به وفور در هور شادگان آشکار گردید به طوری که این ماهی صید اصلی صیادان محلی را تشکیل داده و تحت عنوان «شانک هور» با قیمت بسیار نازلی در بازارهای محلی عرضه می شود.
بیم آن می رود با غالب شدن این گونه در تالاب شادگان و ورد آن به تالاب هورالعظیم و بقیه منابع آبی استان خسارات سنگینی بر این منابع و ذخایر آبزیان با ارزش آنها وارد نماید.
همچنین گونه زیلی متاسفانه به استخرهای پرورش ماهی استان نیز وارد شده و موجب اختلال و خسارت در تولید آبزیان شده که هنوز برآورد درستی از ابعاد این خسارت صورت نگرفته است.
………….تصویر: تیلاپیا زیلی در تالاب شادگان (پایین) و تیلاپیا زیلی در استخر پرورش ماهی (بالا)
متذکر می شود که با توجه به بررسی های صورت گرفته تفاوتهایی از لحاظ ظاهری و رنگ بین تیلاپیای استخر و تالاب وجود دارد ولی بعید به نظر می رسد که این تفاوت دلیل بر دو گونه بودن این ماهیان در استخر و تالاب باشد.
……………………تصویر: تیلاپیای تهیه شده از استخر پرورش ماهی هنگام عرضه به بازار
۲) اخیرا در بالا دست کارون در منطقة شوشتر یک گونه ای از این دسته ماهیان صید گردید که گونه زیلی به کلی متفاوت است و ظاهرا گونه ای به نام Andinoacara rivulatus می باشد.
گونه ای از تیلاپیا که اخیرا از رودخانه کارون در منطقه شوشتر صید شده و احتمالا گونه Andinoacara rivulatus باشد
از اینکه آیا گونه های دیگری از این دسته ماهیان به آبهای خوزستان راه یافته اند یا نه هنوز اطمینانی حاصل نشده و انجام یک مطالعه جامع در این خصوص ضروری است. بر اساس اظهارات کارشناسان عراقی در مرکز علوم بحار بصره، انواع تیلاپیا و به میزان زیاد در آبهای داخلی جنوب عراق از جمله تالابها وجود دارند که احتمال راه یافتن آنها به آبهای خوزستان وجود دارد.
+3-67
Loading ...
هردم از این باغ بری میرسد…تازه تر از تازه تری میرسد
مشکلات آلودگی آبها و کم آبی در خوزستان کم بود این انگل محیط زیست هم مشخص نیست چگونه وارد آبهای آزاد خوزستان شده و با توجه سیستم و نوع مدیریت در کشورمان باید از همین الان تقریبا ماهی های بومی و اصیل این منطقه رو نابود و منقرض شده دانست.
جای بسی تاسفه
پر طرفدار
40 
3
جای سهراب سپهری شاعر عزیز کهن بوم و بر ما ایران زمین خالی حتماً میگفت
تصویر را بازده
پر طرفدار
12 
1
خب حالا ما نفهمیدیم این ماهی چه ضرری داره ؟؟؟
یکی توضیح بده ؟
پر طرفدار
22 
2
ورود یک گونه جدید غیر بومی مقاوم باعث نابودی یک یا چند گونه بومی به علت تغییر در اکوسیستم و رقابت غذایی میشه، وگونه های بومی که از نظر جمعیت خوب بودن تا مرز انقراض پیش میرن
این اتفاق فقط به گونه های آبزی مربوط نمیشه و همه ی گونه ها با ایجاد تغییر در محیط به خطر میافتن. حتی پوشش گیاهی هم تأثیر میگیره چه آبزی و چه خشکزی…
پر طرفدار
26 
5
تشکر
پر طرفدار
9 
1
دوست عزیز،
از طرف سازمان‌های جهانی حفاظت از طبیعت ماهی تیلاپیا در فهرست ۱۰۰گونه مهاجم قرار گرفته که برای طبیعت بسیار مخرب هستند.
این ماهی در سنین پایین بالغ مشه، تولید مثل بسیار زیادی میکنه، از منابع غذایی مختلف استفاده میکنه یا بهتر بگم همه چیزخواره، در مقابل بیماریها بسیار مقاومه و تغییرات شرایط محیطی مانند دما و شوری را به خوبی تحمل میکنه و در نهایت قادر خواهد بود در رقابت با گونه‌های بومی پیروز شده و بسیاری از آنها را حذف کنه.
و متاسفانه بخاطر تمام دلایل بالا از نظر اقتصادی و سودآوری بسیار مقرون به صرفه پرورش آن بسیار ساده و سریع و با بازدهی بالای ۹۰% بوده و توجیح شدیدی برای تولید و پرورش داره.
این ماهی دراصل متعلق به آبهای شور و متعلق به شرق آفریقا و مدیترانه است اما به دلیل تطابق پذیری بسیار بالایی که داره اکنون در آسیا و بخصوص کشورهای دارای آب شور درحال تولید بصورت پرورشی و بصورت بسیار گسترده است.
این رو هم اضافه کنم که در جنوب ایران، یک جنس از تیلاپیا بنام ایرانوسیچلا (Irano cichla) شناسایی شده است که البته پرورش آن اقتصادی نیست.
تصویری که دیده بان جان گذاشته دقیقا نمیدونم متعلق به همین گونه ایرانیشه یا از بخت بد ما از نوع پرورشیه که در کشورهای همجوار ما درحال تولید هستند.
البته شیلات خوزستان بخاطر دمای مناسب این استان برای پرورش اینگونه مخرب از سال ۹۰ دنبال پرورش و تکثیر اون بوده که امیدوارم این ماهی ها موجود درعکس بنوعی حاصل شیطنت و دست پرورده مسئولین بی مسئولیت محیط زیست این استان نباشه.
پر طرفدار
33 
1
در ادامه:
در این زمینه یک تجربه غلط و فاجعه بار رو هم قبلا داشتیم که بد نیست اشاره ای هم به آن بکنیم و آن معرفی ماهی آمور که یکی از کپور ماهیان چینی که علف خوار است، در دهه ۱۳۶۰ به تالاب هامون در استان سیستان و بلوچستان با همین اهداف خیر بود و در ابتدا همه خوشحال بودند که گونه ای آمده که رشد خوبی دارد و صیادان ماهیان را صید میکردند و می فروختند اما این خوشحالی چند سالی بیشتر دوام نیاورد در ابتدای دهه ۱۳۷۰ شکایت ها شروع شد، مردمی که تنها منبع آبی آنها تالاب هامون بود و از نیزارهای اطراف تالاب برای صنایع حصیر بافی، تغذیه دامها، صید بخشی از پرندگان پناه گرفته در لابلای نیزارها و صید ماهی بومی تالاب استفاده می نمودند به ناگاه دیدند تالاب خالی از نیزار شد و دیگر غذایی برای دام هایشان ندارند و صنایع دستی حصیر بافی تعطیل شد و شروع به اعتراض و شکایت نمودند، مسئله تبدیل به یک مشکل اقتصادی – اجتماعی در یک منطقه محروم کشور شد، بعد از پژوهشهای متعدد مشخص شد که علت حذف گیاهان نی ماهی غیر بومی آمور وارد شده به تالاب است که برای اهداف توسعه اقتصادی و افزایش درآمد مردم به این تالاب معرفی شده بود!
پر طرفدار
28 
0
در آمریکا هم با گونه ای تیلاپیا که از چین به این کشور برده شده بود پیش آمده که هنوز که هنوز است با این مشکل دست به گریبان هستند و هیچ راه حل مشخصی هم برای آن نتونستند پیدا کنند.
با مقایسه سطح دانش و مدیریت بین کشور خودمان و آمریکا و یک حساب سرانگشتی ساده میتونید متوجه فاجعه ای که محیط زیست خوزستان رو در آینده نچندان دور تهدید خواهد نمود، بشوید.
انتقال گونه های جدید به محیطهای بومی مستلزم برسی و مطالعات بسیار گسترده و پیچیده ای است که متاسفانه در کشور ما کمتر این اتفاق میافتد و اگر کسی تمام این زحمات را پذیرفته و انجام دهد وقتی مسئول یا کسی که دنبال متافع مادی این کار باشد تصمیم خود را گرفته باشد نه گوشی برای شنیدن وجود خواهد داشت و نه تدبیری برای حفظ محیط زیست.
با نیم نگاهی به اتفاقات جاده گزو و سرنوشت جزیره آشوراده و جنگلهای شمال و جنگل ابر میتونید بهتر متوجه منظور من بشید.
پر طرفدار
27 
0
ممنون ایرانی …
پر طرفدار
8 
0
شیلات از مدتها پیش اصرار بر ورود این ماهی به آبهای ایران داشت اینکه فرمودید:
(امیدوارم این ماهی ها موجود درعکس بنوعی حاصل شیطنت و دست پرورده مسئولین بی مسئولیت محیط زیست این استان نباشه.)
دقیقا جای تامل است با شرایط و اوضاع فعلی سازمان محیط زیست که معرف همه هست هیچ بعید نیست شیلات به این ترتیب سازمان را در عمل انجام شده قرار داده باشه…
ظاهرا پول حرف اول و آخر را می زند این ماهی در بازار فروش فراوانی داره…
اگر واقعا به کارون هم راه پیدا کرده باشه در سالهای آینده ممکنه وضعیت اکوسیستم خلیج فارس هم مورد تهدید واقع بشه…
پر طرفدار
16 
0
با سپاس فراون ایرانی،اطلاعات مفیدی ارائه کردید.
موافقم / مخالفم
2 
0
سلام دوست عزیز Iranocichla hormuzensis یک گونه سیچلاید بومی استان هرمزگان و خود این ماهی در معرض خطر انقراض هست.
موافقم / مخالفم
0 
0
متاسفانه مشکلات از بین رفتن گونه ها در ابعاد متنوعی در حال گسترش هست و حالام که این خبر…
کم کم داریم عادت می کنیم و این مسئله عادی میشه
پر طرفدار
7 
0
جنگهای آینده طاهرا جنگهای زیست محیطی هستند
آلوده کردن منابع آب
برهم زدن اکوسیستم
دست یافتن به ذخیره ژنتیکی نژادهای مختلف بشر
و پیدا کردن نقاط ضعف و آسیب پذیر زیستی ملت ها، از طریق ذخیره ژنتیکی و…
پر طرفدار
8 
1
درمورد مورد سومی که گفتید ظاهرا در بعضی کشورهای غربی فعالیتهایی انجام میشود که به نظر هم مشکوک میرسد
پر طرفدار
4 
0
خدا رحم کنه..
نمیتونم پیشبینی کنم آخر این ماجرا چی میشه, اما امیدوارم بقیه گونه ها منقرض نشن..
پر طرفدار
6 
1
متاسفانه گونه های مهاجم تاثیرات مثبتی بر روی اکوسیستم نمی گذارند
طی چند سال اخیر با وارد شدن قرقاول های پرورشی چینی و مغولی که بیشتر برای مصرف گوشت وارد کشور شده اند به صورتی از مزارع پرورش خارج شده و تحدید جدی برای ۴ گونه قرفاول قفقازی (ارسبارانی) ، قرقاول ایرانی (خزری) ، قرقاول های تالشی ، سرخسی شده اند این گونه های ذکر شده از ژنتیک و نژآد خالصی هستند که با ورود قرقاول های چینی و مغولی به زیستگاه هایشان احتمال هیبرید شدن و دو رگه شدن و از بین رفتن گونه های خالص بسیار زیاد است
همینطور در شمال کشور نیز راکون که گونه ی آمریکای شمال هست نیز دیده شده
در کشور آمریکا نوعی گربه ماهی گرم آی که از کشورهای جنوب شرق آسیا وارد خاک آمریکا شده بود از زیستگاه های استخری فرار کرده و الان یکی از مشکلات جدی شیلات آمریکا است و این گونه گربه ماهی بسیاری از گونه های بومی منتطقه رو از بین برده تجربه های زیادی مانند وارد شدن خرگوش و گوزن زرد به استرالیا و نیوزلند است ولی متاسفانه نبود گوش شنوا و چشم بینا و عملکرد صحیح همیشه مشکل محیط زیست و حیات وحش این کشور است
پر طرفدار
7 
0
عجب اتفاق ناجوری، این احتمالا یه چالش جدی برای آبهای داخلی جنوب کشور باشه…
سالهاست که شیلات و محیط زیست در مورد پرورش تیلاپیا بحث میکنند و بی نتیجه مونده، بخاطر خطر تیلاپیا برای سایر گونه ها محیط زیست موافقت نمیکرده با موضوع
کاش در این زمینه با تصمیم گیری اصولی، جدی و بموقع خسارات وسیعی به محیط زیست وارد نشه (گرچه بعید بنظر میرسه این موضوع)
پر طرفدار
6 
1
خوب ضرر ماهی چی بود آخرش عزیزجان ماکه نفهمیدیم
داغ
1 
8
تیلاپیا ماهی بسیار مقاومی هستش و تکثیر فوق العاده بالایی داره، در واقع از خانواده سیچلاید ها هستش، میتونه از پلانگتون ها و سایر ماهی ها تغذیه کنه و …
ضررش اینه که میتونه بعنوان یه رقیب قوی سایر ماهی ها رو از گردونه محیط زیست حذف کنه
و البته نکته بدتر تیلاپیا اینه که تکثیر و ازدیاد این ماهی در حدی هستش که تا مرز اشباع محیطش پیش میره و زیاد میشه، یعنی در حدی که دیگه اکسیژن آب کفاف ماهی بیشتری رو نده، و با توجه به مقاومت بالای این ماهی، سایر آبزی ها قبل از رسیدن به این مرز خفه میشن و از بین میرند…
در ضمن این ماهی از نظر گوشت هم ماهی مرغوبی محسوب نمیشه و میزان امگا ۶ بسیار بالایی داره که برای سلامتی جالب نیست و بهتره که زیاد مصرف نشه
و …
پر طرفدار
16 
0
من تخصصی درباره آبزیان زیاد ندارم فقط اینطور که دوستان گفتن این آبزی مثل ویروسی میباشد شاید بنظر من نابودی آبزیان بومی توسط این ماهی تغذیه این ماهی از گوشت ماهی های دیگر میباشد یا شاید تولید بیماری میکند از خود
پر طرفدار
4 
0
مشکلی اصلیش اینکه میزان امگا ۶ موجود در گوشت این ماهی بالاست که برای انسان آلزایمر و مشکلات قلبی و عروقی به همراه داره!
پر طرفدار
4 
1
به طور کلی گونه های غیر بومی نقش مهاجم و بر هم زننده نظم طبیعی و نابودی تنوع زیستی و نابودی تنوع ژنتیکی در یک زیستگاه را بازی می کنند و تیلاپیا به عنوان گونه ای فوق العاد مقاوم و سازگار پذیز و با قابلیت تکثیر بالا یک زیستگاه را با مشگلات بسیار زیادی روبرو خواهد کرد
تنوع زیستی در گذر زمان و پس از هزاران هزار سال در یک منطقه به خودی خود یک زیستگاه را به بهترین نحو کنترل و حفاظت می کنه؛ حضور گونه ای چون تیلاپیا علاوه بر به خطر انداختن تنوع ماهیان منطقه دیگر گونه ها چه گیاهی و جانوری رو در گذر زمان با خطرات جدی مواجه کرده و مشگلات زیست محیطی فراوانی را به ارمغان خواهند آورد
ورای مشگلات متعدد زیست محیطی این گونه برای تغذیه مشگلات زیادی خواهد داشت!! تحقیقات نشون می ده تقریبا تمام کنسروهای تن ماهی در دنیا بیشتر از حد استاندارد و مجاز در خود جیوه دارن جیوه سمی و فوق العاده خطرناک هست
دیگر ماهیان در طبیعت بسته به توان خود بیشترین میزان از جیوه دریافتی از محیط را دفع می کنند اما تیلاپیا به عنوان گونه ای تغییر ژنتیک یافته! جیوه را از بدن دفع نکرده و آنرا در بدن ذخیره می کند! در واقع تیلاپیا یک منبع زنده و محرک از جیوه هست؛ و البته یافتن مقدار کم یا زیاد جیوه در آبهای نقاط مختلف دنیا کار خیلی سختی نیست؛ البته بیشتر محصولات تغییر ژنتیک یافته مواد سمی را به خود جذب می کنند و قطعا صید و فروش تیلاپیا مشگلاتی را برای سلامتی انسان ایجاد خواهند کرد
حضور این ماهی در آبهای منطقه از هر نقطه ای که آغاز شده نیاز به همفکری و عمل سریع داره تا شاید! بتوان این گونه را متوقف کرد شاید رها سازی جنس نر و صد در صد عقیم شده بتونه این گونه رو در گذر زمان کنترل کنه به هر حال باید متخصصین این حوزه وارد عمل بشن
ورود این گونه به آبهای منطقه زنگ خطر جدی برای سازمان هست تا نسبت به ورود و تکثیر گونه هایی از این دست سختگیری و دقت نظر بیشتری داشته باشه
ممنون دیده بان
پر طرفدار
8 
0
این یعنی یک فاجعه بسیار بزررررررررررگ
ای خدا طبیعت این سرزمین رو از شر مسولین بی کفایت رها کن
پر طرفدار
7 
0
بزرگترین ضررش اینه که همه چیز خواره و بچه هایی های دیگه رو میخوره و باعث انقراض اونها در اون منطقه میشه
پر طرفدار
7 
2
همین گیاه ازولا که سالها پیش از فیلیپین برای تولید علوفه وارد شد و با رشد بی رویه مشکلات بسیاری برای تالاب انزلی به وجود آورد وباعث کمشدن اکسیژن محلول در آب و مرگ آبزیان شد البته فعالیتهای جاده سازی و ریزش فاضلابهای صنعتی و غیر صنعتی هم روند این تخریب را سریعتر کرده است
پر طرفدار
4 
0
تجربه جلبک آزولا از فیلیپین در شالیزار های گیلان در قالب طرح طوبی،که بعد از خسارت های بیشمار به کشت وکار مزارع برنج اکنون کسی ازآن طرح حرفی نمیزند .!
سخت پوست شانه دار دریاچه خزر که حاصل تون آپ کشتی های ورودی از کانال خسارت بار ولگا (برای ایران )بوده و نسل ماهی کیلکا که عمده منبع تامین غذای فسیل ماهیان زنده موجود درآن بود ه و نسل آنها را تا آستانه انقراض برده است.!
ورود مگس مدیترانه ای در جعبه های سیفی جات وارداتی و گسترش آن و تحمیل خسارات فروان به مزارع سیفی جات علی الخصوص در استانهای مازندران و فارس به دلیل سوءمدیریت و سهل انگاری مدیران فلاحت وقت کشور.!
جاروی جادوگر که ازسال ۱۳۷۶به اینطرف تقریبا %۹۰ باغات لیموترش بسیار مرغوب ایران و بحتم جهان! را در جنوب کشور علی الخصوص هرمزگان نابود کرد،چون غیرقابل کنترل و مهار بود.!
…..!!!!
پر طرفدار
4 
0
باتشکر خیلی کامل تر شد
موافقم / مخالفم
0 
0
من در اهواز به ماهیگیری تفریحی پرداختم و چندتا از این ماهی ها رو صید کردم این ماهی راه راه که در عکس میبینید بسیار در کارون موجوده یک نفر که کنار من بود در یک ساعت ۱۴ عدد رو صید کرد همه یک شکل بودن
موافقم / مخالفم
2 
0