پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: ۲۲ ماه MAY مصادف با دوم خردادماه از سوی سازمان ملل متحد روز جهانی تنوع زیستی (IDB- International Day for Biological Diversity) ، برای افزایش درک و آگاهی مردم جهان از اهمیت مسائل مربوط به تنوع زیستی نام گرفته است.
تنوع زیستی چیست؟
تنوع زیستی (Biological Diversity که به طور مخفف Biodiversity خوانده می شود) یعنی گوناگونی یا تنوع گیاهان و حیوانات و دیگر موجودات زنده در یک ناحیه یا منطقه خاص.
تنوع زیستی همچنین به معنای تعداد یا فراوانی گونه های زنده مختلف در یک منطقه خاص است. دانشمندان گاهی تنوع زیستی را اکوسیستم (منطقه ای طبیعی مشتمل بر مجموعه ای از گیاهان، حیوانات و سایر موجودات زنده در یک محیط خاص فیزیکی و شیمیایی) می نامند.
تمام موجوداتی که در یک اکوسیستم زندگی می کنند از جمله انسان، بخشی از شبکه حیات هستند. هرگونه پوشش گیاهی و هر موجودی نقش بسیار مهمی در چرخه حیات دارد. گیاهان، حیوانات و انسان ها در تعامل با یکدیگرند و بر اساس آنچه هر کدام ارائه یا تولید می کنند مانند غذا، سرپناه، اکسیژن و غنی سازی خاک به یکدیگر وابسته اند.
حفظ گستردگی تنوع گونه ها در هر اکوسیستم برای حفظ شبکه حیات و حفظ تمام موجودات زنده لازم است.
شعار روز جهانی تنوع زیستی در سال ۲۰۱۶ با عنوان «تعمیم و جریان سازی تنوع زیستی / حفظ پایداری مردم و معیشت آنها» انتخاب شده است.
——————————————————————————————————————————————————————-
——————————————————————————————————————————————————————-
اما تعمیم و جریان سازی تنوع زیستی چگونه به حفظ پایداری مردم و معیشت آنها کمک خواهد کرد ؟
تنوع زیستی پایه و اساس حیات بوده و حفظ آن و برای خدمات ارائه شده توسط اکوسیستم ضروری است. بنابراین تنوع زیستی زیربنای معیشت مردم و توسعه پایدار در تمام زمینه های زندگی بشر، ازجمله کشاورزی، جنگل داری، شیلات، گردشگری و غیره است.
ربشه کن نمودن فقر و مبارزه با گرسنگی یکی از مهمترین چالش های پیش روی جامعه جهانی در عصر حاضر است.
سرنوشت بشریت به شدت با تنوع زیستی در ارتباط بوده و حفاظت از تنوع زیستی به منظور کاهش فقر و دستیابی به توسعه پایدار ضروری است.
تنوع زیستی به دلیل کالاها و خدمات فراوانی که اکوسیستم ها از طریق ارائه منابع بیولوژیکی و خدمات اکوسیستمی در اختیار انسان قرار می هند برای کاهش فقر در سطح جهان از اهمیت بالایی برخوردار است.
زندگی بیش از ۳ میلیارد نفر در سراسر جهان به تنوع زیستی موجود در اکوسیستم های دریایی و ساحلی بستگی دارد و بیش از ۱٫۶ میلیارد نفر در جهان از طریق تنوع زیستی موجود در جنگل ها امرار معاش می کنند. بنابراین تخریب زیستگاه و از دست دادن تنوع زیستی معیشت میلیاردها نفر در سراسر جهان را بصورت مستقیم و غیر مستقیم تهدید می کند.
۷۰ درصد از مردم فقیر جهان در روستاها زندگی می کنند. مردم فقیر جهان به ویژه در مناطق روستایی ۹۰ درصد نیازهای خود از جمله غذا، سوخت، دارو، سرپناه و حمل و نقل را مستقیما از منابع بیولوژیک تامین می کنند.
تخریب محیط زیست و نابودی تنوع زیستی میزان دسترسی به غذا و درآمد خانوار را کاهش داده و در نتیجه منجر به افزایش فقر می گردد. مردم فقیر با هجوم بیشتر و بی ضابطه به باقیمانده منابع طبیعی برای بر طرف کردن نیازهای خود آنها را نیز از بین برده و روند افزایش فقر و گرسنگی شتاب بیشتری می یابد.
بنابراین حفاظت از تنوع زیستی به منظور کاهش فقر و دستیابی به توسعه پایدار ضروری است.
چه باید کرد؟
اقدامات و تلاش های گسترده ای باید در جهت دستیابی همزمان به توسعه، کاهش فقر و حفظ تنوع زیستی و اکوسیستم های مرتبط صورت پذیرد.
اقدامات زیر باید توسط دولت ها صورت گیرد تا اهداف توسعه پایدار و حفظ تنوع زیستی محقق گردد.
مدیریت منابع زیستی:
استفاده مردم محلی از منابع طبیعی می بایست با تاکید بر مدیریت زیست محیطی و با کمک دانش بومی و سنتی اکوسیستم مربوطه انجام شود تا علاوه بر دسترسی مردم به خدمات اکوسیستم بر حفاظت از تنوع زیستی تاکید و بر اجرای آن نظارت شود.
افزایش آموزش و گسترش ارتباطات:
دولت ها می بایست آموزش های لازم در خصوص اهمیت حفظ تنوع زیستی و تاثیر آن در کاهش فقر را از دوران کودکی و در مدارس به کودکان ارائه دهند. این آموزش ها نقش مهمی را در حفاظت از تنوع زیستی و استفاده پایدار از منابع در نسل حاضر و نسل های بعد ایفا می کند.
همچنین دولت ها با گسترش ارتباطات موجب افزایش سطح آگاهی در بین طبقات مختلف جامعه و بویزه جوامع محلی شده و از این طریق می توانند در راستای اهداف توسعه پایدار گام بردارند.
تقسیم عادلانه سود حاصل از منابع تجدیدپذیر:
دولت ها می بایست ضمن رعایت مدیریت زیست محیطی در بهره برداری از منابع زیستی، سود حاصل از این بهره برداری را بطور عادلانه و منصفانه مابین جوامع وابسته به این منابع تقسیم کنند.
این اقدام می تواند با جلب مشارکت و دخیل نمودن افراد بومی ساکن زیستگاه های غنی از تنوع زیستی در طرح های گوناگون مبتنی بر توسعه پایدار برای آنها درآمدهای گوناگون ایجاد کنند.
این اقدام علاوه بر کاهش فقر در میان جوامع روستایی باعث میشود تا مردم محلی ضمن اینکه از تخریب و دست اندازی به اکوسیستم و تنوع زیستی خودداری می کنند و در زمینه حفاظت از منابع زیستی بعنوان منابع درآمد خود در مقابل انواع تهدیدها تلاش کنند.
+460
Loading ...
بایستی به حفظ تنوع زیستی از یوز پلنگ و میش مرغ تا شتر دوکوهان و حتی گونه های کشاورزی و دامی بومی (در مقابل گونه های بی بو و خاصیت اصلاح شده) مثل هوای پاک اهمیت و ارزش قایل شد.
پر طرفدار
7 
1
در گزارش دیده بان به علت و اهمیت انتخاب ۲۲ ماه MAY مصادف با دوم خردادماه از سوی سازمان ملل متحد روز جهانی تنوع زیستی (IDB- International Day for Biological Diversity) و نیز شعار روز جهانی تنوع زیستی در سال ۲۰۱۶ با عنوان « تعمیم و جریان تنوع زیستی / حفظ پایداری مردم و معیشت آنها» بخوبی پرداخته شده و اطلاعات خوبی ارائه شده که بمانند مناسبتهای پیشین و اطلاع رسانی شده قیلی ضروری و سودمند هستند و می توانند مورد توجه سازمانهای مردم نهاد و علاقمندان بازدید کننده از جنبه نظری قرار گرفته و نیز یادآوری و مشوقی جهت برگزاری برنامه هایی در ارتباط با این مناسبتها باشند.
بد نیست اینجا به نکته مهمی هم اشاره کرد همانطور که در مروری سریع دیده می شود عرصه محیط زیست بسیار گسترده و وسیع بوده و موارد مختلف و متنوعی از محیط زیست انسانی و طبیعی و…. را در برمی گیرد که از آن جمله می توان به موضوعات گوناگونی نظیر هوا، آب، خاک، گرمایش زمین و همین موضوع اخیر «حفظ تنوع زیستی» اشاره کرد و نیز این نکته قابل ذکر است که تابحال مباحثات فراوانی پیرامون چهارچوب کاری «س. ح. م. ز.» و حیطه اختیارات و وظائف و مسئولیتهای آن انجام شده و خواهد شد و گزینه هایی نیز در این باره تاکنون مطرح شده اند که از انحلال این نهاد تا تبدیل به زیرمجموعه دستگاهها و نهادهای دیگر شدن یا تغییر و تبدیل در حدود اختیارات و مسئولیتهای آن و یا حتی مبدل شدن به یک وزارتخانه را نیز در بر گرفته و بدیهی است فرجام «س. ح. م. ز.» و تغییر و تحولات احتمالی در شکل کار و حدود قانونی مسئولیتهای آن امری ملی و کلان بوده و بایستی منتظر آینده ماند.
اما « دیده بان محیط زیست و حیات وحش» بعنوان یک پایگاه خبری
فعال و مستقل ولی بهرحال محدود و معین لزومی به همسان سازی رویه خود با وضعیت فعلی «س. ح. م. ز» و به تبع آن تحت پوشش قرار دادن این دایره وسیع رویدادها و اخبار را نداشته و لزومی هم باینکار تقریبأ ناممکن نیست اگر دست اندر کاران محترم آن قرار بر تأثیر گذاری مثبت و مؤثر داشته باشند.
بخوبی مشهود است که بسیاری اخبار و رویدادها و گزارشات مثل آیین نامه کشت فراسرزمینی و مشابه آن با اینکه در حد خوبی به آنها پرداخته می شود ولی چندان مورد استقبال بازدیدکنندگان قرار نمی گیرند و از طرفی برخی گزارشات نظیر «مرگ یوزپلنگ ماده و سرنوشت توله آن » به آن اندازه که لازم است مورد بحث قرار نگرفته و بازدید کننده ناچار است برخی مسائل مرتبط و مهم در مورد آن مانند اظهار نظر مقامات «س. ح. م. ز.» را در پایگاهها و رسانه های خبری دیگری تعقیب کند.
با واگذاشتن بحث بیشتر پیرامون این موضوع به آینده و فرصتهای مناسب دیگر و بطور خلاصه پیشنهاد می شود «دیده بان» محترم اولویت و تمرکز خود را بر «حفاظت از حیات وحش در خطر کشور نظیر یوزپلنگ، پلنگ، خرس سیاه و… » همراه با اخبار دیگر حیات وحش کشور قرار داده و حتی الامکان مسائل دیگر را از جنبه ارتباط با این موضوعات مهم مورد اطلاع رسانی و بررسی و تحلیل قرار دهد حتی اگر خبر مورد نظر بمانند « عملیات احداث جاده از قلب پارک ملى پابند» حائز اهمیت زیادی باشند و فرضأ با توجه به موقعیت خطیر کنونی «جمعیت یوزها» و مشکلات مرتبط با حفاظت از بقای نسل اینگونه ارزشمند بنظر میرسد بهتر بود ضمن خبر مذکور و اخبار مشابه به تأثیرات این جاده سازیها بر حیات وحش مناطق نامبرده شده و نیز در همین خبر فعلی بعنوان مثال بررسی مختصری از وضعیت این حیوان و دیگر وحوش در کشور با توجه به مناسبت اشاره شده امسال یعنی « تعمیم و جریان تنوع زیستی / حفظ پایداری مردم و معیشت آنها» صورت بگیرد.
پر طرفدار
4 
1
یکی از مشکلاتی که امروز تنوع زیستی در جهان رو با خطر جدی روبرو می کنه افزایش تولید و مصرف محصولات تراریخته هست که متاسفانه با توجه به قدرت زیاد بخش کشاورزی خیلی به اثرات مخرب چنین محصولاتی پرداخته نمیشه! البته دیشب بخش گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به این موضوع به خوبی پرداخت و نسبت به مضرات تولید و مصرف چنین محصولاتی تقریبا نسبت به وقت برنامه به خوبی پرداخته شد هر چند بخش کشاورزی به علت سود بیشتر دست از خواسته هاش برنمیداره! اما باید با چنین محصولات مخربی به شدت مقابله کرد البته قطعا برنامه دیشب به علت برگزاری جشن ها خیلی مخاطب نداشته اما به هر حال پرداختن به چنین موضوعاتی از سوی رسانه ملی میتونه خیلی مفید باشه
ممنون میشم دیده بان عزیز به این موضوع کامل و جامع بپردازه
پر طرفدار
4 
0
در حالیکه طبق سیاست گذاری های دراز مدت کشور ناظر بر سند چشم انداز توسعه تا سال ۱۴۰۴و تاکید موءکد بر گسترش خصوصی سازی و سپردن امور بدست مردم و دیدگاه تعدادی از کاربران این درگاه مبنی بر اداره مناطق حفاظت شده توسط بخش خصوصی،هیچ اشاره ای به لزوم توجه به سازمانهای مردم نهاد در این اعلان عمومی نشده که در نوع خود از عجایب روزگارماست.!!!
این درحالیست که هر دو بخش در این عرصه امتحان خود را پس داده اند و نمره قابل قبولی نگرفته اند.
در بندی از این اعلامیه جهانی به دو عدد آماری بسیارتکان دهنده برمیخوریم که حاکی از وضع بسیار بحرانی منابع زیستی محدود در دسترس بشر است و آن فقر روبه تزاید جوامع محلی و % قابل تامل و توجه بهره کشان از این منابع است که با انطباق آن با پراکنش و تعدد روستاها در اغلب پهنه های این فلات وسیع و خالی شدن کانون های مو لد ثروت و خرده فرهنگ های کشور از جمعیت جوان و بالمآل باقی ماندن جمعیت پیر و فرتوت در غالب این مناطق،بروشنی گویای وضعیت فعلی اکثر عرصه های طبیعی این پهنه است.
گزیده بود دراین روز به گوشه ای از خدمات زحمت کشان و علاقه مندان و کارشناسان ذیربط در عرصه حفاظت و نجات گونه های بومی کشور از لبه انقراض ،در ادوار مختلف، اشاره میشد که نشده است.!
پر طرفدار
3 
0