بررسی طرحی که منجر به توقف آتش سوزی های گسترده در پارک ملی گلستان شد

پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew): تابستان سال گذشته حدود ۱۲۰۰ هکتار از بهترین عرصه های پارک ملی گلستان در آتش سوخت و موضوع آتش سوزی های پیاپی این پارک که هر چند روز یکبار اتفاق می افتاد به یکی از معضلات محیط زیست کشور و نگرانی های طرفداران طبیعت تبدیل شده بود.

این درحالی است که تابستان ۱۳۹۴ که با گرما و خشکی بسیار شدید در استان گلستان همراه بود دو روز دیگر به پایان می رسد ولی حتی یک مورد آتش سوزی گسترده در پارک ملی گلستان صورت نگرفت.

این موضوعی بود که در خلال انواع دیگر بحران های محیط زیستی کمتر به آن توجه شد و کسی به دنبال این پرسش نبود که چرا امسال هیچ موردی از آتش سوزی در پارک ملی گلستان گزارش نشد؟

بررسی علت این اختلاف سطح در حجم آتش سوزی ها، موضوعی است که بررسی و ریشه یابی آن می تواند زمینه ساز حل و فصل بسیاری از معضلات طبیعت در کشور باشد.

آتش سوزی گسترده در پارک ملی گلستان در مردادماه ۱۳۹۳ که در جریان آن ۸۰۰ هکتار از اراضی پارک خاکستر شد

طی سال های گذشته همزمان با شروع گرما و خشک شدن گیاهان علفی در فصل تابستان، وقوع آتش سوزی های گسترده و پیاپی در پارک ملی گلستان به رخدادی تلخ اما رایج بدل شده بود.

اکثر این آتش سوزی ها به دلیل بی احتیاطی مسافران و گردشگران در بر افروختن آتش، از حاشیه جاده آسیایی شروع شده و گاها تا قلب بهترین زیستگاه های جنگلی پارک نیز پیشروی می نمود.

در سال گذشته ۱۶ مورد آتش سوزی کوچک و بزرگ در پارک ملی گلستان رخ داد که بر اثر این آتش سوزی ها ۱۱۸۹ هکتار از عرصه های پارک در آتش سوخت. این عدد چیزی در حدود ۲ درصد از مساحت کل پارک را در بر می گیرد.

فقط در یک مورد از آتش سوزی های سال گذشته دو شبانه روز کامل بهترین زیستگاه های پارک ملی گلستان در آتش سوخت و شعله های آتش تا نزدیکی جنگل های انبوه هیرکانی در قلب پارک نیز پیش رفت که در جریان این حریق ۸۰۰ هکتار از اراضی پارک در آتش سوخت. (لینک مرتبط)

آتش سوزی گسترده در پارک ملی گلستان در مرداد ماه ۱۳۹۳ که در جریان آن ۸۰۰ هکتار از اراضی پارک خاکستر شد

برخی از موارد آتش سوزی های گسترده سال ۱۳۹۳ در پارک ملی گلستان بشرح زیر است:

۳۱ خرداد / ۵۰ هکتار

۲۰ تیر / ۲۰۰ هکتار

۱۱ مرداد / ۵ هکتار

۲۱ مرداد / ۸۰۰ هکتار

۲۷ مرداد / ۱۰۰ هکتار

البته آمار فوق صرفا مربوط به سال ۱۳۹۳ بوده و در سال های پیش از آن نیز آتش سوزی های گسترده ای در پارک ملی گلستان رخ می داد که به دلیل فضای بسته و امنیتی ایجاد شده در اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان در دولت قبل، اطلاع رسانی صحیحی از حریق های رخ داده در پارک صورت نمی گرفت.

پس از حوادث سال گذشته با همت اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان قرارگاهی به نام «قرارگاه عملیاتی واکنش سریع پارک ملی گلستان» در روز یکشنبه ۹۳/۶/۲ در محدوده سه راهی دشت در محل محیط بانی شارلق با هدف پیشگیری از وقوع بحران از جمله آتش سوزی، سیل و غیره و همچنین واکنش سریع در موقع بروز موارد مذکور افتتاح شد.

یکی از اقدامات صورت گرفته در جریان این طرح، استقرار تعداد ده چادر آتشبان و ۳۰ نفر نیرو در نقاط حادثه خیز پارک ملی گلستان به منظور پیشگیری از بروز آتش سوزی در پارک و اقدام سریع در جهت اطفا حریق های احتمالی بود.

بر خلاف بسیاری از برنامه های زودگذر و بدون مطالعه که به وفور در کشور ما طراحی و اجرا می شود، این طرح علاوه بر آنکه با مطالعه و برنامه ریزی صورت گرفت، استمرار یافته و تاکنون نیز همچنان ادامه دارد.

چادرهای آتشبان از شهریورماه سال گذشته تاکنون بخصوص از ابتدای فصل گرما در سال جاری در نقاط مختلف جاده میانگذر پارک ملی گلستان بصورت شبانه روزی برپا می باشد.

……………………………………………چادر آتشبان شهریورماه ۱۳۹۳

در هر چادر دو نفر نیروی آتشبان بصورت دائم حضور دارند و خودروهای مجهز به تجهیزات آتش نشانی و اطفا حریق نیز جای دبه های آب را در کنار چادرها گرفته است.

ضمن اینکه گشت های سیار بصورت دائم در طول جاده میانگذر پارک در حال تردد بوده و موارد احتمالی از وقوع حریق را در کوتاهترین زمان گزارش می کنند.

نیروهای مستقر در چادرهای آتشبان به محض مشاهده و یا اطلاع از وقوع آتش سوزی در حاشیه جاده بلافاصله وارد عمل شده و با همکاری سایر چادرها حریق را در لحظات ابتدایی مهار می کنند.

…………………..چادر آتشبان و خودروی مجهز به تجهیزات اطفا حریق / ۲۶ شهرویر ۱۳۹۴

اجرای طرح آتشبان هزینه های هنگفتی از جمله هزینه تجهیزات، ایاب و ذهاب، خورد و خوراک و تامین مایحتاج نیروهای آتشبان، هزینه سوخت جهت گشت زنی های مستمر و حقوق و مزایای نیروهای درگیر با این طرح را به مجموعه محیط زیست استان گلستان تحمیل نموده است.

بدون شک هزینه های مستقیم و غیر مستقیمی که نابودی سرمایه های ارزشمند طبیعی به کشور تحمیل می کند به مراتب بیش از هزینه هایی است برای پیشگیری از بحران های محیط زیست ازجمله آتش سوزی در عرصه های طبیعی هزینه می شود.

اما برنامه ریزی و اجرای این طرح موفق و استمرار آن باعث شده است تا تابستان سال جاری حتی یک مورد آتش سوزی گسترده در پارک ملی گلستان رخ نداده است.

…………………..چادر آتشبان و خودروی مجهز به تجهیزات اطفا حریق / ۲۶ شهرویر ۱۳۹۴

البته این به معنای عدم وقوع آتش سوزی نیست اما تمامی موارد بروز حریق در نقاط مختلف پارک با واکنش سریع نیروها پیش از گسترش و سرایت به سایر مناطق مهار شده است.

از ابتدای سال جاری تاکنون ۱۳ مورد آتش سوزی در نقاط مختلف پارک ملی گلستان رخ داده است که با واکنش سریع و به موقع نیروهای آتشبان و محیط بان در این بازه زمانی (۱ فروردین الی ۲۹ شهریور ۱۳۹۳) مجموعا ۶٫۵ هکتار از اراضی پارک در آتش سوخته است.

بنابراین می توان گفت برنامه ریزی صحیح، اجرای دقیق و مستمر، همچنین تخصیص و هزینه کرد درست بودجه باعث شده است تا علی رغم ثابت ماندن تعداد حریق های رخ داده در نیمه نخست سال جاری نسبت به دوره مشابه در سال فبل، مساحت آتش سوزی در یکی از بهترین عرصه های طبیعی کشور تا بیش از ۹۹ درصد کاهش یافته است.

+1247
0
  

16 دیدگاه

  1. رشید می‌گوید:

    باور داریم که قریب به اتفاق آتش سوزیها بدست انسان انجام میشده و همانطور که در گزارش فوق خواندیم بدلیل حضور نیرو و گشت در شبانه روز بسیاری از آتش سوزیهای عمدی رخ نداده
    بله برای پایداری باید متحمل هزینه شد ولی هزینه در برابر این همه درخت و حیات وحش و زمین خواری ارزش دارد حتی میتوان موفق ترین حفاظت سالانه را بسمت استان گلستان برد
    نتیجه میگیریم برای داشتن محیط زیست و حیات وحش پایدار و رو به رشد اولین ابزار داشتن نیرو به اندازه کافی و بودجه میباشد تا بتوان در مقابل شکارکشان و دزدان حیات وحش و تمامی مواردی که به حفاظت از محیط زیست مربوط میشود موفق بود
    البته دلسوز و کاربلد بودن هم مهم است. تا برای محیط زیست دلسوزی نباشد اوضاع همینطور میباشد
    اگر دلسوزی روی کار باشد هم نیرو هم اعتبار بودجه و تمامی مراحل برای داشتن محیط زیست و حیات وحشی پایدار خود به خود به انجام میرسد

    پر طرفدار Thumb up 33 Thumb down 2

    • DORNA می‌گوید:

      اگر ستاد کل نیروهای مسلح سرباز وظیفه های بیشتری را به عنوان سرباز محیطبان در اختیار سازمان محیط زیست بگذارد کمبود نیرو جبران می شود
      الان بحران اصلی سرزمین ما وضعیت بحرانی تالاب ها خشکسالی و نابودی جنگلهاست و برای گذر از این بحران عزم همه نهادهای دولتی و ارگان ها لازم است فقط رسانه ها می توانند مردم و مسئولان را متوجه این بحران بزرگ کنند، مبارزه جدی این نسل مبارزه برای پاسداری از محیط زیست باید باشه.

      پر طرفدار Thumb up 16 Thumb down 1

  2. یاشار از تبریز می‌گوید:

    درود بر تمام دلسوزان محیط زیست ایران… دست همه دلسوزان را می بوسم

    پر طرفدار Thumb up 36 Thumb down 2

  3. سید حسین می‌گوید:

    آقا توی هر کاری دانش و مطالعه باشد با صرف هزینه به هدف مورد نظر میرسی

    این کار نمونه ای از یک طرح موفق میباشد

    باید هزینه کرد خرج کرد برای حفاظت

    سازمان میتونه در زمینه های دیگه زیست محیطی با طرحهای خوب پیشرفت کنه

    پر طرفدار Thumb up 35 Thumb down 6

  4. منا می‌گوید:

    همیشه پیشگیری با هر امکانی بهتر و کم هزینه تر از چاره و درمان است. به امید هوشیاری و پیش بینی در همه زمینه های محیط زیست.

    پر طرفدار Thumb up 13 Thumb down 3

  5. مجید(حیوانات نگینهای آفرینشند) می‌گوید:

    دمتون گرم. خدا قوت

    پر طرفدار Thumb up 15 Thumb down 5

  6. حمید موسوی می‌گوید:

    از بچگی به ما یه شعار یاد دادن که اکثرا به صورت همون شعار باقی موند

    “پیشگیری بهتر از درمان است” و دوستان دارن به این نتیجه میرسن که دیگه باید از حالت شعار بیرون بیاد.

    تفاوت دولت دانا و نادان در همینه

    درسته نمیشه گفت یه دولت بی نقصه ولی بی انصافیه اگر بگیم دولت الان با دولت قبلی تفاوتی ندارن

    خانم ابتکار واقعا دلسوز و در جایگاه درستی هستن و انصافا از وقتی برگشتن به محیط زیست کارهای به جایی انجام دادن

    امیدوارم برای مشکلات دیگه ی محیط زیست هم همچین تصمیماتی گرفته بشه و بجای هزینه های سرسام آوری که برای درست کردن اشتباهات هزینه های به مراتب کمتر برای جلوگیری از بروز اشتباهات و فاجعه های غیر قابل جبران بشه

    پر طرفدار Thumb up 17 Thumb down 5

  7. َAli می‌گوید:

    باریکلا! خیلی خوشم اومد.
    خدا حفظشون کنه. انشا الله بیشتر از این طرح های خوب و مطالعه شده اجرایی بشه و ادامه پیدا کنه. مخصوصا در بحث آب.

    پر طرفدار Thumb up 18 Thumb down 5

  8. مسعود شهرابی می‌گوید:

    واقعا هم آتش سوزیهای گسترده در پارک ملی گلستان رو یه جورایی فراموش کرده بودیم، خدا رو شکر که تابستان امسال شاهد وقوع آتش سوزیهای گسترده در این پارک ملی نبودیم
    البته آتش سوزیهای گسترده و واقعا ویران کننده ای در نقاط مختلف کشور رو شاهد بودیم که نیازمند برنامه ریزی های گسترده هست
    ممنون از همه زحمتکشان که امسال گلستان رو گلستان نگه داشتن مرسی

    پر طرفدار Thumb up 3 Thumb down 0

  9. عاشق طبیعت می‌گوید:

    این سیستم کار خوبی هست

    پر طرفدار Thumb up 11 Thumb down 2

  10. شاهین می‌گوید:

    آفرین دقیقاً همین هست نمونه یک کار اصولی و درست با برنامه ریزی جامع و مستمر

    به هر حال همواره راه حل های خوب برای پیشگیری از وقوع آسیبهای زیست محیطی وجود داره فقط فکر می خواهد و برنامه ریزی درست و بودجه کافی که خدا رو شکر در این طرح موفق دیده میشه.

    ضمن تشکر از محیط زیست استان گلستان امیدواریم این طرح خوب با قدرت و دریافت بودجه مناسب طی سالهای آینده هم استمرار داشته باشد. ولی یکی از برنامه هایی که به نظرم مدیریت محترم اداره کل محیط زیست استان گلستان و مدیریت محترم پارک ملی گلستان باید به جد پی گیر باشند خروج جاده آسیایی از قلب پارک ملی گلستان هست که متاسفانه حضور مسافرین و ماشینهای عبوری آسیب جدی به اکوسیستم این منطقه می زند.

    پر طرفدار Thumb up 9 Thumb down 2

  11. abed می‌گوید:

    تنها دلیل اینکه سال ۹۴ هیچ آتش سوزی گسترده ای در سطح پارک نداشتیم فقط و فقط برپایی چادر های آتشبانی و جذب نیروهای بومی بوده که خدای را سپاس تا به حال با هوشیاری این عزیزان ما آتش سوزیی نداشتیم و بنده هم افتخار این را داشته ام ک جزو این نیروها بوده و واقعا تاسف انگیز هست که دولت و سازمان از زحمات شبانه روزی این جانسوزان به شایستگی قدردانی نکرده با کمترین امکانات مواجهه هستند و در طول این ۵ ماه گذشته حقوق و مزایای (صفر) بسیار بسیار ناچیز که حتی هزینه خوراک بودن در منطقه هم نتوانسته جبران کند را متقبل شده اند و من در تعجب هستم که آیا سازمان برنامه ریزی و بودجه هیچ بودجه ای به این نیروی آتشبانی اختصاص نداده است آیا ؟؟!!!!!
    درود و خسته نباشی به همه عزیزانی که بدون هیچ امکاناتی برای این ذخیره گاه زحمت می کشند و باشد که شاهد قدردان کارهای قابل ستایش این بزرگواران باشیم….
    به امید ایرانی سبز و آباد

    پر طرفدار Thumb up 8 Thumb down 2

    • رشید می‌گوید:

      جناب abed.بنده به عنوان یک طبیعت دوست صمیمانه از شما تشکر میکنم ودلسوزی وصادق بودن شما وانسانهای پاک ووظیفه شناسی همچون شما و همکارانتان باعث شده بسیاری از تخریبها و نابودیها ونسل کشی های حیات وحش ومحیط زیست ناکام بماند
      متاسفانه تا در جایی دلسوز و کاربلد وجود نداشته باشد با ویرانی همراه میشود مخصوصا این میان که پای محیط زیست انسانی و جانوری میباشد
      میدانم که این فداکاریها از جانب شماها بی جواب مانده ولی خداوند جای حق نشسته
      انشالله در زندگیتان پیروز وسربلند باشید .به امید روزی که دلسوزانی به این عرصه پا گدارند که به قول شما ایرانی سبز وآباد داشته باشیم

      پر طرفدار Thumb up 4 Thumb down 0

  12. مجید می‌گوید:

    از تمام محیطبانها و آتشبانها و پرسنل محترم سازمان محیط زیست که شبانه روزی در تلاشند تا محیط زیست کشور عزیزمان حفظ بشه کمال تشکر و سپاسگذاری را دارم

    امیدوارم با خروج جاده از جنگل گلستان به طور اساسی از این جنگل زیبا حفاظت صورت بگیره و مسائل و مشکلات این منطقه برای همیشه حل و فصل بشه

    پر طرفدار Thumb up 10 Thumb down 1

  13. حسین می‌گوید:

    به نظر بنده طرحی که در تمام دنیا اجرا میشه اینه که مناطقی رو تعبیه بشه که اون مناطق برای آتش و کباب کردن منطقه سبز اعلام بشه و افراد که نیاز به درست کردن آتش دارن فقط در اون مناطق آتش کنن و در تمام منطق دیگر تابلو آتش ممنوع زده بشه و در تمام طول مسیر با علایم و تابلوها هشدار به عدم آتش زدن در مناطق ممنوع شود و جریمه برای افراد خاطی در نظر گرفته شوند در اینصورت مردم نیز پلیس خود میشوند و به افراد خاطی هشدار میدهند چون حق اونهاست از جنگل استفاده بهینه کنن.

    پر طرفدار Thumb up 9 Thumb down 0

  14. dadabo می‌گوید:

    سلام دیدبان
    سال ۹۳ و آتشسوزی های پیاپی آن برمیگردد به تصمیمات غلط تصمیم گیران محیط زیست استان گلستان و ریاست وقت که فکر میکردند با مدیریت بسته و با زور و بدون مردم که بیشترین نقش رو در مهار آتش سوزیها داشتند میتوان از مناطق حفاظت کرد.
    در سال ۹۳ فقط ۲ نمونه آتش سوزی ۲۰۰ و ۸۰۰ هکتاری قید شده در گزارش شروع آن در دل منطقه بوده که فاصله حداقل یک ساعته با ماشین از جاده یا مرز پارک داشته است عمدی بود
    شما لطف کنید تحقیق کنید پاداش آخر سال و فوق العاده ماموریت آتش سوزی به چه کسانی و به چه مقدار داده شده ؟
    آنهایی که مستقیما در جریان آتش و با دست خالی آن را مهار میکردند و رییس وقت و معاونین مدیر کل با آنها مشکل داشتند ریالی نگرفتند و کسانی نیز فوق العاده های بالایی گرفتند چند روزی بیشتر نبودند و اگر هم بودن فقط نظاره گر بودند
    بی انصافی است اگر نگوئیم قرارگاه تاثیری نداشته زیرا میتوان از آتشسوزیهایی که بدلیل سهل انگاری مسافرین از کنار جاده شروع میشد را در نطفه خفه کرد.

    پر طرفدار Thumb up 5 Thumb down 0

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

شما می‌توانید از این دستورات HTML استفاده کنید: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>